Meme kanserli kadınlarda cinsel yaşam değişiklikleri ve etkileyen faktörler / Changes and factors that influence the sexual lives of women with breast cancer

Abstract

Bu araştırma, meme kanserli kadınlarda cinsel yaşam değişikliklerini ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla kesitsel olarak yapılmıştır. Veri toplamada, meme kanserli kadınların bireysel özelliklerini belirlemeye yönelik hazırlanan hasta bilgi formu, seksüel değişiklikler ile ilgili soru formu, Çok Yönlü Beden İmajı Algısı Ölçeği, Genel Sağlık Anketi, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve cinsel yaşama ilişkin bilgi gereksinimleri ile ilgili soru formu kullanılmıştır. Analizlerde İki grup arasındaki farkı karşılaştırmada; süreksiz değişkenler için "Ki-kare" önemlilik testi, ortalamaların istatistiksel farklılığı için Mann Whitney U analizi, sürekli değişkenler arasındaki ilişkileri saptamada Pearson korelasyon testi, cinsel yaşam değişiklikleri üzerindeki risk değişkenlerini belirlemek için Lojistik Regresyon testi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Mayıs-Ekim 2008 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Onkoloji Hastanesinde takip ve tedavi edilen 55 meme kanserli kadın oluşturmuştur. Çalışma kapsamına alınan kadınların yarısından fazlasında cinsel işlev bozukluğu olduğu saptanmıştır (p<0.05). Yaş ortalamaları (46.90±9.73) ile cinsel ilişki süresince kuruluk ve ağrı arasında istatiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05). Menopozda olmanın, kadında cinsel işlev bozukluğu görülme sıklığını anlamlı bir şekilde arttırdığı saptanmıştır (p<0.05). Radyoterapi alan hastalarda, cinsel ilişkiden rahatsızlık duyma ve cinsel istekte azalma olduğu saptanırken hormon tedavisi alanlarda ağrı bozukluğunun ve cinsel ilişkiden rahatsızlığın anlamlı bir şekilde arttığı bulunmuştur (p<0.05). Cinsel işlev bozuklukları için risk değişkenlerinin belirlenmesi amacı ile kullanılan Lojistik Regresyon analiz sonucuna göre, menopoz, radyoterapi ve hormon tedavisinin cinsel işlev bozukluklarını anlamlı düzeyde arttırdığı saptanmıştır (p<0.05). Araştırmaya katılan hastaların %92,7'sine sağlık personeli tarafından cinsellikle ilgili bilgi verilmediği, her konuda bilgi gereksinimlerinin olduğu, bu bilgileri doktor ve hemşirelerden almak istedikleri saptanmıştır. Sonuç olarak çalışmadan elde edilen bulgulara göre, meme kanserli hastaların bir bütün olarak ele alınması, tedavi ve sonuçlarına bağlı olumsuz etkilerin ortadan kaldırılması için sağlık profesyonellerinin multidisipliner yaklaşımla hareket etmesi ve ilgili kliniklerde çalışan hemşirelerin; cinsellikle ilgili konularda eğitilmesi, hasta ve eşine, cinsel yaşamlarını nasıl sürdürecekleri konusunda bilgi vermesi, danışmanlık yapmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Cinsellik, cinsel işlev bozukluğu, meme kanseri This study has been conducted cross sectionally, in order to determine the changes and the factors that influence the sexual lives of women with breast cancer For data collection, a patient information form that is intended to determine the individual features of women with breast cancer, a questionnaire regarding sexual changes, an Omnidirectional Physic-Self Correlation Scale, a General Health Questionaire, a Multidimensional Percieved Social Support Scale and a questionaire regarding the knowledge requirements in respect of sexual life have been employed. For comparing the differences between the two groups in the analyses, a Chi Square Test, for the determination of the statistical differentness of the averages, a Mann Whitney U analysis, for determining the correlations between the continous parameters, a Pearson correlation test, and for specifying the risk variables on the sexual life, a logistic regression analysis have been applied. The sample of the research is formed by 55 women with breast cancer, that are diagnosed and treated in Dicle University Oncology Hospital, during May to September 2008. It has been detected that, more than half of the women included in the scope of the study had sexual disfunctions (p<0.05) A statistically expressive difference (p<0.05) has been detected between the age averages (46.90 ±9.73) and, vaginal dryness and pain during the intercourse. It has been detected that, being in menopause, expressively increases the frequency of sexual disfunction diagnosis in women (p<0.05) While it has been determined that the patients treated with raditherapy experience discomfort from sexual intercourse and decrease in sexual desire, on those who are treated with hormonotherapy, pain defects and discomfort from sexual intercourse increase expressively (p<0.05). According to the result of the logistic regression analysis, that has been conducted in order to determine the risk variables for sexual disfunctions, it has been detected that menopause, radiotherapy and hormonotherapy increases the sexual disfunctions expressively (p<0.05) It has been found out that the 92.7% of the women included in the study have not been informed about sexuality, that they need knowledge in every respect of the subject, and that they require the doctors and the nurses to supply them with these knowledge. As a result, suggestions in accordance with the findings obtained from the study, have been made that women with breast cancer are to be handled holistically, that the health professionals are to work with a multidisciplinary approach for eliminating the adverse effects subject to the treatment and its results, that the nurses employed in relative clinics are to be trained in matters of sexuality, that patients and their partners are to be properly informed and consulted in terms of how they should maintain their sexual lives and that the nurses are to be trained in these matters. Keywords: Sexuality, sexual function failures, breast cancer.