Harran Ovası topraklarında demir fraksiyonları / Iron fractions in Harran Plain

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Harran Ovası topraklarında FeT, FeD, FeDTPA, FeO, FeP içeriklerini belirleyerek Fe ile pH, kireç,tuz, organik madde, KDK, ve tekstür gibi toprak özelliklerinin ilişkisini ortaya koymaktır. Çalışma alanı olarak Harran Ovası topraklarında 16 profilden farklı horizon bazında alınan toprak örnekleri kullanılmıştır. Alınan toprak örneklerinde yapılan analizler sonucu toprakların; yüksek pH (7.0-8.52), düşük organik madde (% 0.03-2.76), tuz içeriği (0.19-15.62 ds m-1), yüksek kireç (% 14.03-58.46), KDK bakımından (22.40-49.22 cmol kg -1) değerlerine sahip oldukları, tekstür sınıfı bakımından killi bünyeye sahip oldukları belirlenmiştir. Yapılan Fe analizleri sonucu toprakların; FeT içeriği (1.17-47.71 g kg-1) FeD içeriği (0.18-17.85 g kg-1 ) FeO içeriği (0.02-0.31 g kg-1), FeDTPA içeriği (0.002-0.17 g kg-1) ve FeP içeriği (0.0005-0.022 g kg-1) olarak belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda Fe içerikleri ve toprak özellikleri arasındaki ilişki sorgulanmıştır. Harran Ovası topraklarının çeşitli horizonlarda farklı demir içeriklerine sahip olduğu belirlenmiştir. Buna göre topraktaki FeT miktarının yeterli olduğu belirlenirken, FeD, FeDTPA, FeO, FeP miktarlarının Fe' in kolay çözülememesine ve toprakların yüksek pH, yüksek kireç, düşük organik madde ve killi tekstür sınıfına sahip olduklarından dolayı düşük olduğu saptanmıştır. The aim of this study is to determine the contents of FeT, FeD, FeDTPA, FeO, FeP in Harran Plain soils and evaulate the relations between Fe and pH, calcite, salt, organic content, CEC, and soil texture. Soil samples were prepared from 16 different profiles in various horizons in Harran Plain. In soil profiles, pH, organic contents, calcite, CEC (Cation Exchange Capactiy), salt and soil texture analysis were evaluated. As results of analyses, high pH (7.0 - 8.52); low organic matter contents (%0.03 ? 2.76); various salt contents in horizons (0.19 ? 15.62 dsm-1); high calcite content (%14.03 -58.46); and also various CEC recordings (22.40 ? 49.22 cmol kg-1) were evaluated. From the point of soil texture, the soils of Harran Plain was determined to be mainly clay. In analysis of Fe, FeT content (1.17 ? 47.71 g kg-1); FeD content (0.18 ? 17.85 g kg-1); FeO content (0.02 ? 0.31 g kg-1); FeDTPA content (0.002 ? 0.17 g kg-1) and FeP content (0.0005 ? 0.022 g kg-1) were found. As a result of analysis, the relations between Fe contents and soil textures were investigated. Harran Plain soils have got various FeT contents in various horizons. This was found sufficient, however, FeD, FeDTPA, FeO, FeP contents were found low due to insolubility of Fe, high pH and calcite, low organic contents and clay texture properties.