Abstract:
Şanlıurfa, Türkiye’nin güneydoğusunda gelişmekte olan bir ildir. Yapılmış olan
çalışmalar buradaki popülasyonda intestinal helmint enfeksiyonlarının endemik olduğunu
göstermektedir. Parazitik enfeksiyonlar okul çocuklarının fiziksel gelişimlerini, okula
devamını ve öğrenme yeteneklerini etkilemektedir ve sağlık problemlerine, yetersiz
beslenmeye ve kansızlığa yol açabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, Şanlıurfa’da ilkokul
çocuklarındaki helmint enfeksiyonlarının saptanmasında direkt mikroskobik, formalin-eter
sedimantasyon ve kantitatif Kato-Katz tekniklerinin yararlılıklarının değerlendirilmesi ve
helmint sıklığının sosyo-ekonomik durumla ilişkisinin incelenmesidir.
Bu çalışma sosyo-ekonomik durumu farklı iki ilköğretim okulunda yapıldı. Toplam
yüz yirmi dört öğrencinin dışkı numuneleri helmint yumurtası yönüyle incelendi. Sosyoekonomik düzeyi düşük olan birinci okuldaki gecekondu bölgesinde yaşayan 90 okul
çocuğundan alınan numunelerin 32’sinde tek çeşit helmint bulundu. Bulunan helmintler: 20
Hymenolepis nana, 11 Ascaris lumbricoides ve 1 Trichuris trichiura. Üç numunede de
Hymenolepsis nana ve Ascaris lumbricoides birlikte görülmüştür. Sosyo-ekonomik düzeyi
yüksek olan diğer okuldaki 34 okul çocuğunun örneğinden üçünde yalnız Ascaris
lumbricoides enfeksiyonu görüldü. Genel olarak çalışmamızdaki bağırsak helmintleri
prevalansı ise %30,65 olarak bulunmuştur.
Üç yöntemin karşılaştırmasında ise formalin-eter sedimantasyon metodu en iyi yöntem
olarak bulunmuştur. Duyarlılığı da %76,32’dir. Kato-Katz tekniği de iyi bulunmuştur ve
duyarlılığı %73,68’dir. Direkt mikroskobi yöntemi ise en düşük duyarlılıktadır(%63,16).
Bizim bulgularımız, özellikle gecekondu bölgesinde yaşayan okul çocukları arasında
intestinal helmint enfeksiyonlarının yüksek yoğunlukta olduğunu açıkça göstermektedir. Bu durum kötü çevresel sanitasyon ve kötü kişisel hijyenden kaynaklanmaktadır. Formalin-eter sedimantasyon ve Kato-Katz teknikleri intestinal helmint enfeksiyonlarının saptanmasında yüksek performanstadır.