Abstract:
Bedreddin SANCAR, Ebdeu'l-Beyân li-Cemîi Âyi'l-Kur'ân adlı tefsirini Arapça kaleme almış ve bunu araştırmacıların istifadesine sunmuştur. Bu eser meşhur ve müteber tefsirlerden derlenmiştir. Tefsirde, yer yer kelâmî konular ve problemler ele alınmış, bunlardaki ihtilâflara değinilmiş ve Ehl-i Sünnet'in görüşleri ön planda tutulmuştur. Eserde ayetler tefsir edilirken veya yorumlanırken, bunların meânî, beyân ve bedi' gibi edebî yönlerine dikkat çekilmiş ve özellikle sarfla nahiv ilimleri açısından geniş tahliller yapılmıştır. Eserde, bazı ayetlerin tefsirinde ya muhteva münasebetinden veya kelime açısından ya da i'râb bakımından örnek olabilen bazı şiirler naklederek konuyu izah etmeye çalışmıştır. Eser, meşhur ve muteber tefsirlerin bir hülasası olup Kur'ân ayetlerini dil, edebî sanatlar ve kısmen de fıkhî ve itikadî hükümler açısından, hem rivâyet hem de dirayet yoluyla tefsir türüdür. Müellifin bu Arapça meali ne tam klasik Arapça meallere ne de çağdaş meallere benzemektedir. Bu meal derin fıkhî, kelâmî, tasavvufî ve edebî anlamlara göndermede bulunmanın yanı sıra, ayet ve sureler arasındaki ilişkilere işaret eden ve mezkûr ilimlerin izdüşümü sayılan bir takım bilgilerin birbiriyle harmanladığı nevi şahsına münhasır karma bir meal-tefsirdir.
