Hamdaniler (siyasi, içtimai, ilmi ve kültürel hayat) / Hamdanids (the life of political, social, scholarly and cultural)

Abstract

ÖZET Hamdanû devleti, el-Cezire ve Suriye'de kurulmuş bir Arap hanedanıdır. Hamdanû hanedanı, devlete ismini veren Hamdan b. Hamdun tarafından kuruldu. Hamdan b. Hamdun 890 senesinde Halife tarafından, Mardin'e vali olarak tayin edildi. Hamdan'ın oğlu Abdullah ise yine Bağdat tarafından Musul'a vali olarak tayin edildi. Musul ve Diyarbakır valisi olan Nasıruddevle Hasan, kendi ailesi tarafından yönetimden uzaklaştırılmak istenecek kadar baskıcı biriydi. Hamdanûler, Büveyhiler tarafından 979'da ağır bir yenilgi almasına rağmen, 990'a kadar Musul'da varlıklarını sürdürdüler. Bundan sonra el-Cezire bölgesindeki hâkimiyetleri Ukaylûler ve Mervanûler arasında bölüşüldü. Seyfüddevle Ali ise Halep'ten Kuzey Suriye'yi idare etti. Bizans mparatorluğunun genişlemesine önemli bir set oldu. Seyfüddevle'nin meclisi önemli bir kültür merkeziydi. Ancak bu durum Bizans'ın Halep'i istila etmesi ile son buldu. Ünlü Arap şairi el-Mütenebbi Seyfüddevle'nin yanında bulundu. Sa'duddevle döneminde Bizans saldırıları arttı. mparatorluk Halep ve Hıms üzerine birçok sefer düzenledi. Böylece Halep ve Hıms geçici olarak elden çıktı. Güney Suriye'de Fatımilerin tecavüzleri ortaya çıktı. Ali II ve Şerif II de Fatımilerin vassalı oldu. Daha sonra ise Mısır'a gittiler. SUMMARY The Hamdanid dynasty was a Muslim Arab dynasty of Al-Jazirah and Syria. The Hamdanid dynasty was founded by Hamdan ibn Hamdun (after whom it is named), when he was appointed governor of Mardin in al-Jazirah by the Abbasid Caliphs in 890. His son Abdallah was in turn appointed governor of Mosul in al-Jazirah and even governed Baghdad. His sons were installed as governors in Mosul and Aleppo. The rule of Hassan Nasir al Daula, governor of Mosul and Diyarbakir, was sufficiently tyrannical to cause him to be deposed by his own family. His lineage still ruled in Mossul, a heavy defeat by the Buyids in 979 notwithstanding, until 990. After this, their area of control in northern Iraq was divided between the Uqailids and the Marwanids. Ali Sayf al Daula ruled Northern Syria from Aleppo, and became the most important opponent of the Byzantine Empire's expansion. His court was a centre of culture, thanks to its nurturing of Arabic literature, but it lost this status after the Byzantine conquest of Aleppo. It was in Sayf al Daula?s honour that the poet al-Mutanabbi. Trouble with the Byzantine Empire increased during Sa?d al Daula?s tenure. The kingdom was invaded on several occasions, and even Aleppo and Homs were temporarily lost, while the Fatımids also began to infringe on the southern end of Syria. In 1002 control of Aleppo passed into the hands of the general Lu?lu, who ruled as regent for the last two Hamdanids, Ali II and Sharif II, and then as a Fatımid vassal. This after, they went to Egypt.