Değişik malç tipleri, sulama aralık ve düzeylerinin plastik serada yetiştirilen baş salatanın (Lactuca sativa var. capitata) verim ve bazı kalite özelliklerine etkileri / Effect of different irrigation intervals and irrigation regimes and mulch treatments on head-lettuce yields and yields components in plastic greenhouse

Abstract

ÖZ Yüksek Lisans Tezi DEĞİŞİK MALÇ TİPLERİ, SULAMA ARALIK VE DÜZEYLERİNİN PLASTİK SERADA YETİŞTİRİLEN BAŞ SALATA'NIN (Lactuca satha var. capitata) VERİM VE BAZI KALİTE ÖZELLİKLERİNE ETKİLERİ M. Zeki KARİPÇİN Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı 2004, Sayfa: 112 Bu çalışma, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü'ne ait ısıtmasız plastik serada, farklı sulama aralığı ve düzeylerinde değişik örtü materyallerinin Salinas Fi baş salata çeşidinin verim ve bazı kalite özellikleri üzerine etkilerini belirlemek için 2003-2004 üretim döneminde yapılmıştır. Araştırmada, iki sulama aralığı ve üç su düzeyi ile beş farklı örtü materyali denenmiştir. 0 cm (yüzeyden), S, İS ve 30 cm toprak derinliklerinde yapılan toprak sıcaklığı ölçümlerinde, plastik örtü materyallerinin toprak sıcaklığını arttırdığını, siyah plastiğin sıcaklığı daha uzun süre muhafaza ettiği, ancak saydam plastiğin ise ışığı çok daha fazla geçirdiği gözlemlenmiştir. Su düzeyleri ve örtü materyalleri pazarlanabilir ve toplam baş verim üzerine etkili olmuştur. En yüksek pazarlanabilir ve toplam verim plastik örtü ortamlarında, 6 günlük sulama aralığında ve % 100 sulama düzeyinden elde edilmiştir. Uygulanan su düzeylerinin artması ile kök yaş ağırlığı azalmış, bitki taç genişliği, pazarlanabilir verim, pazarlanamaz verim, toplam verim, ortalama baş ağırlığı, baş çapı, baş yüksekliği, toplam yaprak sayısı, pazarlanabilir yaprak sayısı, baş kuru ağırlığı ise artmıştır. Ancak su düzeylerinin artması kök eni, kök çapı ve kök kuru ağırlığı üzerine etkili olmamıştır. Plastik örtü uygulamaları kök çapını azaltırken, bitki taç genişliğini, pazarlanabilir verimi, toplam verimi, ortalama baş ağırlığım, baş çapmı, baş yüksekliğini, toplam yaprak sayısını, pazarlanabilir yaprak sayışım, baş kuru ağırlığını, kök yaş ağırlığım, kök enini ve kök uzunluğunu arttırmıştır, örtü uygulamaları kök kuru ağırlığım ise etkilememiştir. ANAHTAR KELİMELER: Baş salata, Sulama Aralığı, Sulama Düzeyi, Örtü Materyalleri, Verim, Kalite ABSTRACT Master Thesis EFFECT OF DIFFERENT IRRIGATION INTERVALS AND IRRIGATION REGIMES AND MULCH TREATMENTS ON HEAD-LETTUCE YIELDS AND YIELD COMPONENTS IN PLASTIC GREENHOUSE M. Zeki KARtPÇİN Harran University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Horticulture 2004, Page: 112 This study was conducted to determine the effects of different irrigation intervals and regimes and different mulch treatments on head lettuce ( cv. Salinas) yields and some quality characteristic in plastic greenhouse of Horticulture Department of Harran University in 2003-2004. In this study, two irrigation intervals and three regimes and five mulch treatments were compared. As a result of soil temperatures, measured at 0 (surface), -5, -15, -30 cm depts and two days in a week, five times in a day, were increased by plastic mulches, the soil temperatures keept for a long time by black mulch although the transparent mulch allowed more sun shine. Irrigation intervals and regimes affected total yields and marketable yields of head-lettuce. The highest total and marketable yield were obtained at % 100 irrigation regime and 6-day intervals and plastic mulch. Incrasing irrigation regimes decreased the width of canopy although increased the marketable and non-marketable yield, total yield, average weight, diameters, bight of head, total number and marketable number of leaf and dry head weight Increasing irrigation regimes didn't affect dry weight of roots and diameter of roots and width of roots but increasing of irrigation regimes reduced fresh weight of roots. Plastic mulches increased width canopy, marketable, non-marketable and total yield, average weight and diameter and height of head, total number and marketable number of leaf, dry weight of head, fresh weight and width of roots, long of roots except dry weight of roots. KEY WORDS: Headlettuce, Irrigation Intervals and Regimes, Mulches, Yield and Quality. 11