Şanlıurfa'da mevsimlik tarım işçisi kadınlarda üriner inkontinans prevelansı, tedavi alma durumları ve etkileyen faktörler / Urinary incontinence prevalence in seasonal agriculture worker women in Sanliurfa, status of treatment and affecting factors

Abstract

Çalışma, Şanlıurfa'da mevsimlik tarım işçisi kadınlarda üriner inkontinans prevelansı, tedavi alma durumları ve bunları etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla kesitsel tipte yapılmıştır. Çalışmanın evrenini 15-49 yaş arasındaki mevsimlik tarım işçisi kadınlar oluşturmuştur. Örnek seçiminde DSÖ'nün 30 küme örneklem tekniği kullanılmıştır. Her kümede 10 kişi olmak üzere, toplamda 300 kişiye ulaşılmıştır. Veriler, Tanımlayıcı Veri Toplama Formu aracılığı ile Şubat – Mart 2015 tarihleri arasında Şanlıurfa İl Merkezi'nde, yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma için Harran Üniversitesi Etik Kurul'undan yazılı, katılımcılardan ise sözlü izin alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistiklerden yüzde, ortalama, standart sapma, tek değişkenli analizlerden Ki-kare ve Man Whithney-U testi kullanılmıştır. Bağımsız değişkenlerin üriner inkontinans üzerine birlikte etkisi çok değişkenli analizlerden Lojistik Regresyon Modeli Backward Stepwise (Conditional) yöntemiyle ile yapılmıştır. Çalışmada, kadınların yaş ortalamasının 29.2 olduğu, %53.0'ünün okur-yazar olmadığı, tarım işçiliği yapma sürelerinin 15.3 yıl ve tarlada çalışma sürelerinin günlük 12.1 saat olduğu belirlenmiştir. Kadınların %56.0'sında üriner inkontinans olduğu, bunlardan sadece %21.4'ünün tedavi aldığı, üriner inkontinansı olan kadınların %50.0'sinin bu durumu normal karşıladığı için tedavi almadığı belirlenmiştir. Tedavi alan kadınların tamamı sadece ilaç kullanmıştır. Üriner inkontinansı olan kadınların %47.0'si tıbbi tedavi dışında başka uygulamalar yapmaktadır. Lojistik regresyon analizinde, mevsimlik tarım işçisi kadınlarda üriner inkontinans riskini evli olmak 3.5 kat, öksürük şikayeti 6.7 kat ve sistoselin 2.9 kat artırdığı belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre kadınların yaklaşık yarısından fazlasında üriner inkontinans olduğu, ancak kadınların üriner inkontinans nedeniyle tedavi arama çabalarının düşük olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda bölgede yaşayan mevsimlik tarım işçisi kadınlara üriner inkontinans bulguları, risk faktörleri, korunma ve tedavi gibi ko¬nularda eğitim verilmesi, inkontinansı olanların tedaviye yönlendirilmeleri önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Mevsimlik tarım işçisi, kadın, üriner inkontinans, üriner inkontinans risk faktörleri.