Özet:
Şark çıbanı ve rezidivan şark çıbanı L. major ve L. tropica'nın sebep olduğu lokal bir enfeksiyondur. Bu çalışmanın amacı Şark çıbanı ve rezidivan şark çıbanı hastalarındaki serum selenyum, bakır ve çinko konsantrasyonları ve İL-2, İL-6, İL-8 ve TNF-a seviyelerim ölçmek ve bu parametreler arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Serum selenyum, bakır ve çinko seviyeleri Atomik Absorbsiyon Spektrofometresi ve İL-2, İL-8, İL-6 ile TNF-a seviyeleri Kemiluminessan metodu ile çalışıldı. Şark çıbanı ve rezidivan şark çıbanı gruplarında İL-2, İL-6 ve TNF-a seviyelerini ile bakır konsantrasyonları kontrol grubuna göre önemli derecede yüksek bulunurken, İL-8, çinko ve selenyum seviyeleri düşük bulundu. Hasta gruplarında TNF-a seviyeleri ile çinko arasında her iki hasta grubunda şark çıbanı (r = 0.490 p <0.05) rezidivan şark çıbanı ( r= 0.668 p <0.05) pozitif bir ilişki ve İL-2 ile bakır ( r = -0.617 p < 0.05) (r= -0.850 p <0.05) önemli bir negatif ilişki, İL-8 ile selenyum arasında ( r = +0.776 p<0.05) önemli bir pozitif ilişki tespit edildi. Antimon tedavisi soması, tedavi öncesine göre İL-2, İL-6 ve TNF-a seviyeleri ile bakır konsantrasyonlarında anlamlı düşme gözlenirken, İL-8 seviyeleri ile çinko ve selenyum konsantrasyonlarında yükselme görüldü. Sonuç olarak Şark çıbanı ve rezidivan şark çıbanı hastalarında serum selenyum, bakır ve çinko konsantrasyonları değişmektedir. Bu değişikliklerde enfeksiyona karşı organizmada interlökinler tarafında indüklenen defans startejisinin bir parçası olabilir. Tedavi ile birlikte interlökin indüksiyonunundan kaynaklanan değişikliklerin de ortadan kalktığı, dolayısı ile hastalık anında görülen eser element yetersizlikleri yönelik tedavinin gerekmediği kanaatinme varıldı. ANAHTAR KELİMELER: Selenyum, balar, çinko, interlökin-2, interlökin-6, interlökin-8 tümör nekrosis faktör-alfa