Özet:
6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler, Türkiye’deki eğitim sistemini derinden etkilemiş; özellikle Adıyaman gibi depremden yoğun şekilde zarar gören illerde ortaöğretim kurumları ciddi kesintilere uğramıştır. Fiziksel altyapı kayıplarının yanı sıra psikolojik ve sosyal etkiler, öğrencilerin eğitim yaşamını doğrudan etkilemiş, afet sonrası eğitimde süreklilik ve eşitlik gibi temel ilkeler sekteye uğramıştır. Araştırmanın amacı, Kahramanmaraş depremlerinin Adıyaman ilindeki ortaöğretim kurumlarında yarattığı etkileri çok boyutlu olarak incelemek, öğrenci ve öğretmenlerin karşılaştığı sorunları tespit etmek ve afet sonrası eğitim sisteminin dayanıklılık düzeyini değerlendirmektir. Araştırma, “Deprem sonrası süreçte, ortaöğretim öğrencileri eğitim hayatlarında ne tür sorunlar yaşamaktadır, bu sorunlara karşı hangi desteklere ihtiyaç duymaktadırlar ve eğitim süreçlerine yönelik tutumları ile beklentileri nelerdir?” sorusuna yanıt aramaktadır. Çalışma, nicel araştırma yöntemiyle desenlenmiş; veri toplama aracı olarak yapılandırılmış anket formları kullanılmıştır. Veriler SPSS 22.0 yazılımı ile analiz edilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler, ttesti, ANOVA ve güvenilirlik analizleri uygulanmıştır. Araştırmanın evrenini Adıyaman ilindeki ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Örneklem, rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen ve depremden doğrudan etkilenen 417 ortaöğretim öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırma bulgularına göre, öğrencilerin %75’i okul binalarının güvenli olmadığını, %68’i eğitim materyallerinin yetersizliğini, %65’i ise travma sonrası stres yaşadığını ifade etmiştir. Psikososyal destek hizmetlerinin eksikliği ve dijital eğitime erişim sorunları önemli sorun alanları olarak öne çıkmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlar, afet sonrası ortaöğretim sisteminin hem fiziksel hem de duygusal dayanıklılık açısından yetersiz kaldığını ortaya koymuştur. Eğitimin sürdürülebilirliği için öğrenci merkezli, kapsayıcı ve krizlere hazırlıklı politikaların hayata geçirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma yalnızca Adıyaman iliyle sınırlıdır.
