Abstract:
Coxiella burnetii (C. burnetii) evcil ve vahşi memeli hayvanlar, kuşlar, sürüngenler, keneler, balıklar,
artropodlar gibi çok çeşitli konaklarda görülebilen; insan ve hayvanlarda yüksek ateş ve grip
semptomlarını gösteren Q ateşi (Q fever) enfeksiyonuna neden olan zoonoz bir bakteridir. C.
burnetiikan, süt ve peynirde tespit edilen bir zoonoz olup hayvan sağlığı ve halk sağlığı açısında
önemli bir risk faktörüdür. Ülkemizde yapılmış olan birçok çalışmada hem hayvanlarda hem de belirli
risk grubundaki insanlarda C. burnetii antikorları saptanmış olup hastalık halk sağlığı açısından önem
arz etmektedir.BuçalışmadaamacımızŞanlıurfa’dahayvancılıklauğraşaninsanlardaveyineŞanlıurfa’da
kayıtlı hayvan işletmelerinde bakımı yapılan hayvanlarda C. burnetii antikor varlığını araştırmaktı.
Çalışmayaonyıldanfazlahayvancılıklauğraşan34insanvebesledikleri83hayvan(8keçi,4sığır,71 koyun)
dahil edildi. Her iki grubun serumlarında C. burnetii antikorları ticari ELISA kiti kullanılarak
araştırıldı. Yapılan çalışmada otuz dört insandan 2’si (%5,9) kan vermeyi reddetti. Çalışmaya katılan
32 insanın 10’u (%29,4) C. burnetii pozitif, 3’ü (%8,8) şüpheli ve 19’u (55,9) negatif saptandı.
Çalışmaya dahil edilen hayvanların 17’si (%20,5) pozitif, 6’sı (%7,2) şüpheli, 60’ı (%72,3) negatif
saptandı. Seropozitiflik ortalaması insanlar için 0,57±0,18, hayvanlar için 0,62±0,21 olarak bulundu.
Çalışmada %23,48 seropozitiflik saptandı.Yapılan bu çalışmada saptanan seropozitiflik değerlerine
bakılarak Şanlıurfa ilinde C. burnetii açısından riskin yüksek olduğu çıkarımına varıldı. Bu çalışmada
anket sonucuna göre çalışmaya katılan birçok insanın süt ürünlerinin hijyenine dikkat etmeden
tükettiği görüldü. Zoonoz özelliğe sahip etkenin insanlarda bulaşma yollarından biri olan kontamine
gıdaların tüketilmesi, etkenin gıda maddelerinde tespiti insan sağlığı açısından çok büyük risk
taşımaktadır.BudaC.burnetiienfeksiyonununbulaşmasıveyayılımıaçısındanriskoluşturmaktadır.
C.burnetiienfeksiyonunortayaçıkmasınıönlemekiçin,buhastalığınyayılımınınönlenmesiverisk
altındaki insanların ve hayvanlarının kontrol edilmesi bir zorunluluktur.
