Abstract:
Perlit ve vermikülit, volkanik kökenli, hafif yapılı ve yüksek yalıtım kapasitesine sahip doğal malzemelerdir. Genleştirilmiş formları, başta inşaat olmak üzere tarım ve sanayi sektörlerinde yaygın biçimde kullanılmaktadır. Ancak bu agregaların yüksek su emme oranı ve düşük mekanik dayanımı, özellikle yapı sektöründe kullanım alanlarını sınırlamakta ve tek başlarına yeterli performans sunmalarını engellemektedir. Bu çalışmada, genleştirilmiş perlit ve vermikülit agregalarının yüzeyleri, çimento ve silis dumanı içeren çok katmanlı bir kaplama yöntemi ile güçlendirilmiş ve toplam 25 farklı hafif harç tasarımı gerçekleştirilmiştir. Kaplanmamış ve 1 mm, 2 mm, 3 mm kalınlıklarında güçlendirilmiş agregalar; %0, %25 ve %50 oranlarında çimento esaslı karışımlara ikame edilmiştir. Tüm karışımlarda su/çimento oranı sabit tutulmuş ve 0.45 olarak belirlenmiştir. Deneysel çalışmalar kapsamında, 50×50×50 mm küp ve 40×40×160 mm prizmatik numuneler hazırlanmış; taze harç özellikleri yayılma tablası testi ile değerlendirilmiştir. Sertleşmiş harç performansı ise su emme, birim hacim ağırlığı, sorptivite, basınç dayanımı, eğilme dayanımı ve termal iletkenlik testleri aracılığıyla analiz edilmiştir. Bulgular, kaplamanın agregaların fiziksel ve mekanik özelliklerini belirgin biçimde iyileştirdiğini göstermektedir. Özellikle %50 oranında kaplanmamış agregalarla hazırlanan harçlara kıyasla, çok katmanlı agregalarla elde edilen harçlarda basınç dayanımında %740, eğilme dayanımında %107 artış kaydedilmiş; su emme oranında ise %61.78 oranında azalma gözlemlenmiştir. Bu sonuçlar, güçlendirilmiş agregaların yüksek dayanım ve düşük geçirgenlik özelliklerini aynı anda sunarak, hafif ve dayanıklı yapı malzemesi üretimine olanak sağladığını göstermekte; böylece perlit ve vermikülit gibi yerli kaynakların inşaat sektöründe daha verimli biçimde değerlendirilebileceğini ortaya koymaktadır.
