Özet:
Pamuk bitkisi tekstil ve yağ sanayisinin en önemli hammaddesidir. Günümüzde tekstil sektöründe verim ve kalite konusu son derece önemlidir. Tekstil sektöründe kullanılan liflerin boyanması çeşitlilik ve pazarlama yönünden avantajlar oluştursa da çevrenin kirlenmesi ve yönünden bazı dezavantajlar oluşturmaktadır. Bu nedenle günümüzde çevreye sağlığına duyarlı olduğunu düşündüğümüz doğal renkli pamuklar, beyaz pamuklara alternatif olarak üretilebilecek bir potansiyele sahip olup olmadığı araştırılmaya değer bir konudur. Bu amaçla Şanlıurfa bölgesinde yaygın olarak ekimi yapılan Fiona pamuk çeşidi ve doğal kahve renkli pamuk varyetesi değişik gübre formülleri ile denemeye alınmıştır. Araştırma; Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi araştırma alanında, tesadüf blokları deneme desenine göre, üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Bu çalışmada Beyaz ve renkli pamuk varyetelerinde mineral ve çiftlik gübresinin farklı dozlarının uygulanması sonucu, yetiştirilen bitkilerde, çeşitli bitkisel ve verim parametreleri incelenmiştir. Çalışmada Kütlü Pamuk Verimi (kg/da), Bitki Boyu (cm), Bitki Başına Odun Dalı Sayısı (adet/bitki), Bitki Başına Meyve Dalı Sayısı (adet/bitki), Bitki Başına Koza Sayısı (adet/bitki), Koza Ağırlığı (g), Koza Kütlü Ağırlığı (g), Çırçır Randımanı (%), 100 Tohum Ağırlığı (g), Lif İnceliği (micronaire), Lif Uzunluğu (mm) ve Lif Kopma Dayanıklılığı (Mukavemet) (g/tex) parametreleri ilgili yöntemler uyarınca incelenmiştir. Tezde renkli ve beyaz varyete ile uygulanan gübreler yönünden incelenen en önemli parametre Kütlü pamuk verim parametresidir. Buna göre Kullanılan pamuk çeşitleri yönünden standart beyaz olan Fiona pamuk çeşidinden en yüksek değer elde edilmiştir. Uygulanan gübreler yönünden en yüksek kütlü pamuk verimi (kg/da) 443.99 ile 6 ton/da çiftlik gübresi uygulamasından elde edilmiştir. Bu tezde amaç, beyaz ve renkli pamuklarda uygulanan farklı gübrelerin incelenen parametrelerine göre verim ve kaliteye etkisini saptamak ve bundan sonra bu konuda yapılacak çalışmalara yol gösterici olmaktır.
