Özet:
Süs bitkileri endüstrisi, son yıllarda önemli bir gelişim göstermekte olup bu ilerlemede in vitro çoğaltım tekniklerinin katkısı büyüktür. Bu tekniklerin süs bitkilerine uygulanmasıyla birlikte dünya genelinde çok sayıda bitki doku kültürü laboratuvarı kurulmuştur. Dieffenbachia türleri, dekoratif yaprak yapıları nedeniyle ev, ofis ve alışveriş merkezi gibi iç mekân peyzajlarında yaygın olarak kullanılan önemli saksı bitkileridir. Günümüzde, birçok Dieffenbachia türü, tür çeşitliliğini değerlendirmek ve bitki gelişimini hızlandırmak amacıyla doku kültürüyle çoğaltılmaktadır. Farklı çeşitlerin ve eksplant tiplerinin değişen kültür ortamlarına verdiği yanıtları incelemek amacıyla bu tür üzerine daha fazla doku kültürü çalışmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada, doğrudan çoğaltım ve kallus oluşumu amacıyla lateral, apikal ve yaprak tomurcukları kullanılarak Dieffenbachia türü için en uygun kültür ortamının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bitki materyali, çeşitli hormon kombinasyonları içeren Murashige ve Skoog (MS) ortamında yetiştirilmiştir. Denemede üç farklı BAP (0; 1; 2; 3 mg/L) ve iki farklı NAA (0; 0.1; 1 mg/L) konsantrasyonu içeren M1 ortamı ile üç farklı BAP ve iki farklı 2,4-D (0; 0.1; 0.6 mg/L) konsantrasyonu içeren M2 ortamı kullanılmıştır. Bitkiler ayda bir alt kültüre alınmış, gelişen 3 cm uzunluğundaki bitkiler köklendirme ortamına aktarılmıştır. Kök uzunluğu 3 cm’yi aşan bitkiler, dış koşullara adaptasyon süreci kapsamında, nemin kademeli olarak azaltıldığı 28 günlük bir süreç sonunda kontrollü sıcaklık ve nem koşullarında turba yosunu ve perlit (1:1) karışımına aktarılmıştır.
