HAZİNE TAŞINMAZLARI YÖNETİMİNİN NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİKLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ, KAMU ZARARININ TESPİT EDİLMESİ VE ÖNLENMESİ YAKLAŞIMI

Abstract

İnsanlığın devamlı bir değişim-gelişim içerisinde olması ve zamanla yer kürenin her yanına dağılarak nüfusunun sürekli artmasıyla beraber binyıllarca araziyi kullanma şekillerinde gelişmeler ve çeşitlenmeler meydana gelmiştir. Böylelikle; toprak gibi önemli bir varlığın yönetilme gereksinimi de kaçınılmaz hale gelmiştir. Taşınmaz yönetimi, mülkiyet yönünden devlete ait taşınmazların yönetimi ve özel mülkiyete ait taşınmazlarının yönetimi olarak ayrılmaktadır.Hazine taşınmazları, halka sunulan neredeyse tüm kamusal hizmetlerin temel mekanıdır. Ayrıca konut, ticaret, turizm vb. imar niteliğine sahip Hazine taşınmazlarından edinilen gelirin ülke maliyesine olan katkısı her yıl milyonlarca lirayı aşmaktadır. Bütün bunlar düşünüldüğünde; Hazine taşınmaz varlığı, ülkede adeta can suyu niteliği kazanmaktadır. Hal böyle olunca bu varlığın yönetimi de hayati önem taşımaktadır. Bu taşınmazların yönetimi birçok kriter açısından incelenmekte olup, bu kriterlerden en önemlisi hiç kuşkusuz nazım imar planlarıdır. Nazım imar planları, Hazine taşınmazlarının geçireceği tüm iş ve işlemlerin geleceğini tayin etmektedir. Dolayısıyla Hazine taşınmazları üzerinde yapılan nazım imar planları, kamusal ihtiyaçların teminine ve ülke ekonomisine doğrudan etki etmektedir. Bununla birlikte değişen ve gelişen ihtiyaçlara binaen Hazine taşınmazları üzerinde nazım imar planı değişikliği iş/işlemleri gerçekleştirilmektedir. Bu işlemler, ortaya çıkan kamusal ihtiyaçlar doğrultusunda talebe bağlı olarak yapıldığı gibi belediyeler tarafından resen de yapılabilmektedir. Ancak uygulamada çok ciddi belirsizlikler ve çözümsüzlüklerle karşılaşılmaktadır. Bunun sonucu olarak da kamu zararları meydana gelmektedir. Varlığı kamu yararı ilkesine dayanan idari işlemler, mevzuata uygun tesis edildiğinde bazen kamu zararına yol açabilmektedir. Bu husus, bir kamu yararı çatışmasını doğurmaktadır. Bu tez çalışmasında mevcut mevzuatın uygulanışı, iş akış şemaları ve somut örneklerle detaylı olarak anlatılmış ve hangi noktalarda kamu zararının meydana geldiği tespit edilmiştir. Ortaya çıkarılan kamu zararlarının giderilmesi için mevcut mevzuata revize yaklaşımları getirilmiştir. Revizeyle birlikte takip edilecek iş ve işlemler ise yeniden modellenerek kamu zararının önüne geçilmesi amaçlanmıştır.