Özet:
Kinoa tohumları yüksek miktarda karbonhidrat, kaliteli protein, yağ, lif, vitamin ve mineral içeriği ile son derece değerli bir besin maddesidir. Tahıllarla karşılaştırıldığında kinoanın besin değerlerinin daha yüksek olduğu bilinmektedir. Kinoa bitkisinde verim; bitki sıklığı, çeşit, ekolojik koşullar, ekim zamanı, kullanım amacı, ekim yöntemi, verim ve toprak yapısına göre değişebilmektedir. Bu nedenle, Şanlıurfa koşullarında farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin, kinoa (Chenopodium quinoa Willd.) bitkisinde verim ve verim unsurları üzerine etkisinin saptanması amacıyla yürütülmüştür. Deneme, 2024 üretim sezonunda bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü kurulmuştur. Bitkisel materyal olarak Titicaca kinoa çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada ana parseller sıra arası mesafeleri alt parseller ise sıra üzeri mesafeleri oluşturmuştur. Sıra arası mesafeler 20, 30, 45, 70 cm ve sıra üzeri mesafeler ise 5, 10, 15, 20 cm olarak düzenlenmiştir. Denemede her bir parsel 4 sıradan meydana gelmiştir. Araştırma sonucunda; ekim sıklıkları bakımından incelenen özelliklerde istatistikî olarak farklılıklar oluştuğu saptanmıştır. En yüksek tane verimi 20 cm sıra arası x 10 cm sıra üzeri mesafeden elde edilirken (226.63 kg/da) en düşük tane verimi ise 70 cm sıra arası x 20 cm sıra üzeri (192.70 kg/da) mesafeden sağlanmıştır. Bitki boyu 141.833-147.417 cm, sap kalınlığı 4.251-6.295 mm, yaş bitki ağırlığı 1646.42-1688.67 kg/da, kuru bitki ağırlığı 558.08-566.67 kg/da, sıra arası hektolitre ağırlığı 69.65-69.71 kg/hl, bin tane ağırlığı 2.362-2.374 g, salkım sayısı 12.5-13.83 adet/bitki, hasat indeksi %34.66-35.33 arasında değişim göstermiştir.
