GAP Turizm Destinasyonunda Biyoklimatik Konfor Koşullarının Turizm Faaliyetleri Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

Biyoklimatik konfor; insanların bulundukları ortamdaki hava koşullarından memnuniyet durumunu ifade eder. Söz konusu memnuniyet durumu insan ile ortam arasındaki etkileşimden kaynaklandığı için tamamı ile öznel bir husustur. Biyoklimatik konfor kavramı sıcaklık, nem, rüzgâr, küresel radyasyon gibi iklimsel etmenlerin yanında kıyafet, aktivite düzeyi (metabolizma hızı), yaş, boy-kilo oranı, cinsiyet, sağlık gibi kişisel unsurların bir arada değerlendirilerek hesaplandığı bir olgudur. Araştırmada GAP Turizm destinasyonunda termal sıcaklık indisi (Physiological Equivalent Temperature) aracılığı ile biyoklimatik konfor koşullarının tespit edilmesi ve bu doğrultuda turizm açısından en ideal dönem ve saat dilimlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çalışmada biyoklimatik konfor koşullarını hesaplamak için 10 lokasyon belirlenmiştir. Belirlenen lokasyonlara ait 22 yıllık meteorolojik veriler RayMan yazılımı ile analiz edilerek Fizyolojik Eşdeğer Sıcaklık (PET) değerleri tespit edilmiştir. Fizyolojik Eşdeğer Sıcaklık (PET) verilerinden yararlanarak 10 ayrı lokasyon ile ilgili saatlik PET grafikleri ile PET haritaları oluşturulmuş olup bu grafik ve haritalar analiz edilmiştir. Çalışmada kullanılan haritalar Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yazılımlarından ArcGIS 10.5 programı (demo) kullanılarak hazırlanmıştır. Biyoklimatik konfor koşullarının mekânsal dağılımlarının haritalanmasında ArcGIS 10.5 (Demo) programından faydalanılmış olup bu programda enterpolasyon tekniklerinden CoKriging yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda GAP Turizm Destinasyonunda gündüz kuşağında mart, nisan, kasım aylarında konforlu ve hafif serin koşulların hâkim olduğu, gece kuşağında ise haziran, temmuz, ağustos, eylül aylarında serin, hafif serin ve konforlu zaman aralıklarının bulunduğu gözlenmiş olup söz konusu ayların turizm faaliyetleri için en ideal zaman aralıklarını teşkil ettiği tespit edilmiştir. Araştırma sahasında mayıs ve ekim ayında saat 05.00 ile 09.00 ve 15.00 ile 18.00 arasında konforlu, hafif serin ve hafif sıcak koşullar gözlenmiş olup söz konusu koşulların termal bakımdan turizm faaliyetleri için ideal zaman aralığı olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sahası genelinde gündüz kuşağında; mayıs(saat 09.00 ile 15.00 arası), haziran, temmuz, ağustos,eylül aylarında aşırı sıcak stres, çok sıcak stres ve sıcak stres koşulları hakim olduğundan aralık, ocak, şubat aylarında ise soğuk stres ve çok soğuk stres koşulları gözlendiğinden ötürü gündüz kuşağında turizm faaliyetleri için ideal zaman aralığı yoktur; fakat araştırma sahasında aralık, ocak, şubat aylarında çoğunlukla soğuk ve çok soğuk stres koşulları gözlenmesine rağmen İslahiye, Gaziantep, Birecik, Mardin, Nusaybin lokasyonlarında aralık ve şubat aylarında saat 11.00 ile 14.00 arasında serin ve hafif serin termal koşular gözlendiğinden basit tedbirler alınmak koşulu ile (vücudu sarmalayan kıyafet kullanımı) turizm faaliyetleri için kısa süreli ideal koşulların oluştuğu saptanmıştır. Araştırma sahası genelinde gece kuşağında; ocak, şubat, mart, nisan, kasım, aralık aylarında soğuk stres ve çok soğuk stres koşulları gözlendiği için turizm faaliyetleri bakımından ideal zaman aralığı yoktur; fakat mayıs ve ekim aylarında gece kuşağında serin ve hafif serin koşullar gözlendiği için basit tedbirler almak şartı ileturizm faaliyetleri bakımından uygun koşulların oluştuğu tespit edilmiştir.