Abstract:
Kur’an’ın temel konularından birisi yeniden diriliştir. Bu konu daha çok ahiretteki
dirilişi ifade etse de bu dirilişin imkân dâhilinde olduğunu insanlara belletmek için
dünya hayatında ahiretteki dirilişe benzer hadiselere Kur’an’da yer verilmektedir. Bu
araştırma Kur’an’da ifadesini bulan bu hadiseleri bir arada diriliş bağlamında
incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmanın birinci bölümde ahiretin varlığına delil
olan zi ruh olanların dirilişi konusuna yer verilmiştir. Zi ruh olanların dirilişi
incelenirken de insanların dirilişi ve hayvanların dirilişi şeklinde iki başlık olarak ele
alınmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde zi ruh olmayanların hayat bulması
konusuna yer verilmiştir. Kur’ân-ı Kerîm de zi ruh olmayan tabiatın canlanmasını ve
ilk yaratılışı ahiretin varlığının delilleri arasında zikreder. Kur’an ahiretin varlığını
ispatlamak için birçok delil zikretmiştir. Bu delillerden biri, belki de en önemlisi
ahirette gerçekleşecek dirilişin bir benzerinin dünya hayatında gerçekleşmesidir. Bu
delillerle soyut olanı somutlaştırmış ve ahiretin varlığını adeta gözler önüne
sermiştir. Kur’an’da zikredilen bu deliller hem hadisenin vuku bulduğu toplumun
hem de Kur’an’ın muhataplarının ahiret inancını kazanmasına ve bu inancın
pekişmesine katkı sağlamıştır. Kur’an’ın zikrettiği bu delil müfessirlerce hassasiyetle
incelenmiş ve bu konuda çıkarımlar yapılmıştır. Araştırmada müfessirlerin bu
hassasiyetlerinin yanında konu ele alınırken bağlamından koparılmadan
incelenmiştir. Bu çalışma Kur’an’da zikredilen bu diriliş hadiselerinin tek bir başlık
altında, klasik ve çağdaş müfessirlerin rivayet ve görüşlerini toplayarak ve gerek
görüldüğü noktada eleştiri yaparak, bu konudaki eksiklikleri gidermeyi
hedeflemektedir.