Abstract:
Türkiye’de meclisin açılışı ve Cumhuriyet rejiminin uygulanmaya konulmasına müteakip, siyasi alanda önemli değişiklikler olmuştur. Özellikle çok partili siyasal sistemde hem farklı görüşten hem de farklı sosyolojik yapılara sahip bireylerin mecliste aktif olmasıyla, siyasetçi profili zenginleşti. Özellikle 1946 yılından itibaren çok partili siyasal hayatın uygulanması, milletvekili adaylarında tek bir merkezin kabulü gerçeğini değiştirdi. 1960 yılında gerçekleşen askeri darbe sonrası tekrar sivil yönetime geçiş sürecinde de Türkiye, çok partili siyasal sistemi aktif tuttu ve bu sayede siyasetçi kimliğinin farklılığı devam etti. 1980 askeri darbesine kadar geçen yirmi yıllık sürede bazı siyasetçiler tek dönem görev yaparken bazıları da bu sürede pek çok defa ve farklı konumda ülke yönetimine dahil oldular. Bu anlamda verilebilecek örnek siyasetçilerden birisi Nevzat Cihat Bilgehan’dır. Bu çalışmada Bilgehan’ın hayatı ve siyasi faaliyetleri hakkında inceleme yapılmıştır. Yirmi yıllık dönemde sürekli Balıkesir ilinden seçilen Bilgehan, sade bir milletvekili olmanın yanında farklı sorumlulukları olan bakanlık konumlarında bulunarak yaklaşık yirmi yıl siyasette aktif bir isim olmuştur. Siyasi kimliklerin faaliyetlerinin çalışılmasında TBMM kayıtları önemli bir yer tutar. TBMM meclis tutanakları bu çalışmanın ana kaynağı olmuştur. Devlet arşivlerinden edinilen çeşitli belgeler, basın ve telif eserlerinden yararlanılmıştır. Bu doğrultuda Bilgehan’ın bakanlık ve milletvekilliği döneminde mecliste önergeler, konuşmaları, sorulara cevapları ve takrirlerine yer verilerek siyasi faaliyetleri açıklanmıştır. Ayrıca kısa bir biyografisine yer verilmiştir. Nevzat Cihat Bilgehan Adalet Partisi’nin kurucularından olup, beş dönem kesintisiz Balıkesir ilinden milletvekili seçilmiştir. Suat Hayri Ürgüplü Koalisyon Hükümeti’nde 20 Şubat 1965’te Milli Eğitim Bakanı, Demirel’in 27 Ekim 1965’te kurduğu 30. Hükümet’te Devlet Bakanı, 14 Kasım 1966 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde ise Maliye Bakanı olarak görev yaptı. Beşinci Demirel Hükümeti 21 Temmuz 1977 ile 5 Ocak 1978 tarihleri arasında ikinci kez Maliye Bakanı oldu. Aynı hükümette 14 Ekim 1977 ile 28 Ekim 1977 tarihleri arasında Millî Savunma Bakanlığı görevini vekâleten yürüttü. Bilgehan eğitim, ekonomi, siyasi, güvenlik ve sosyal alanda birçok çalışmalarda yer almıştır. Bu görevleri yürütürken söz alma, öneri verme ve teklif verme şeklinde yapmıştır.