BERNARD LEWIS’E GÖRE İSLAM DÜNYASINDA İNANÇ, KİMLİK, GELENEK VE MEKÂN

Abstract

VII. yüzyıldan itibaren İslam, Arap coğrafyasında yayılmaya başlamış ve bu dönemden itibaren Hristiyanlık ve Müslümanlık etkileşim içerisinde kalmıştır. Osmanlı Devleti kuruluşundan itibaren Hristiyan dünyasını araştırmaya değer görmediğinden Avrupa hakkında neredeyse hiç bilgi sahibi değildi. İslam medeniyeti, gerileme başladığında Batı'yı dikkate almanın gerekliliğini anladılar. Uygulamalarını incelemeye alarak gerilemeye engel olmak adına yenilikler yapmışlardır. Bunu yaparken ise farkında olmadan Batı etkisi altında kalmışlardır. Bu çalışmanın konusu, İslam tarihi alanında, eserleri dikkat çeken araştırmacılardan olan Bernard Lewis’in İslam dünyasına bakış açısını incelemektir ve bu çalışma ile onun tarihçiliğinin daha iyi yorumlanması amaçlanmaktadır. Araştırmamız, Lewis’in Türkçeye çevrilmiş tüm eserlerinin incelenmesi ve bu incelemelerin inanç, kimlik, gelenek ve mekân başlıklarına bağlı kalarak sentezlenmesi şeklinde gerçekleştirilmiştir. Lewis hakkındaki diğer çalışmaların katkıları da sağlanarak, yeni bir açıdan incelenmiştir. Daha önce hazırlanan tezlerin içeriklerinde, bir nevi Lewis’in kitaplarının özetlerine ve açıklamalarına daha çok rastladığımız için içerik itibarı ile bizim çalışmamızda; eserlerinin ışığında İslam medeniyetini, Batı kültürünü ve bu iki medeniyetin farklılıkları ile bir arada yaşama tecrübelerine, sosyal hayatlarına, İslam toplumunda Batı etkisine değinilerek alt başlıklar halinde düşüncelerine yer verilmektedir. Bernard Lewis, tarihçiliği hakkında üzerine daha çok çalışmalar yapılması gereken önemli bir kişiliktir.