Abstract:
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) obeziteyi, sağlığı bozabilecek anormal veya aşırı yağ birikimi olarak tanımlamaktadır. Güncel veriler, aşırı kilolu ve obezitenin küresel bir salgın olarak hızla yayıldığını ve dünya nüfusunun yaklaşık %30'una denk gelen 2 milyar kişinin aşırı vücut ağırlığına sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca, günümüzde obezite ve obeziteye bağlı hastalıkların salgınları, küresel sağlık ve ekonomi açısından büyük bir sorun haline gelmiştir. Bu nedenle, obezite ile mücadele etmek için patofizyolojisinin ve tedavi yöntemlerinin araştırılması son derece önemlidir. Bu çalışmada, obez bireylerde serum asprosin düzeyleri ve karnitin profili incelenerek, bu moleküllerin yeni tanı veya tedavi belirteçleri olarak kullanım potansiyeli değerlendirilecektir. Asprosin, yağ hücrelerinden salınarak karaciğerde şekerin kana geçişini uyaran yeni keşfedilmiş bir hormondur. Yapılan çalışmalar, asprosin hormonunun diyabet başta olmak üzere birçok hastalığın nedenlerinden biri olabileceğini öngörmüştür. Karnitin ise, diyetten elde edilen ve esansiyel amino asitler lizin ile metioninden biyosentezlenen düşük moleküler ağırlıklı bir bileşiktir. Karnitin, uzun zincirli yağ asitlerinin mitokondriyal oksidasyonunda önemli bir rol oynar. Karnitinler, enerji metabolizmasında büyük bir rol oynamaktadır. Ancak, asprosin ve karnitin türevlerinin obezitedeki rolleri henüz tam olarak anlaşılmamıştır. Bu nedenle, bu çalışma ile ilk defa asprosin ve karnitin düzeylerinin obezitedeki değişimleri belirlenerek, vücut kitle indeksi (VKİ) ile olan korelasyonları incelenecektir. Bu çalışmada, vücut kitle indeksine (VKİ) göre iki farklı obez kategori oluşturulacak tip-1(vki=30-35),tip-2(vki=40 ve üzeri) ve her bir gruptan 30 olmak üzere toplamda 60 obez ve 30 sağlıklı bireyden kan örnekleri alınacaktır. Elde edilen kan örneklerinden asprosin miktarı ELISA yöntemiyle, karnitin profili ise LC-MS/MS yöntemiyle analiz edilmiştir. Elde edilen veriler, SPSS ve MetaboAnalyst programları kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen veriler, asprosin ve karnitin düzeylerinin vücut kitle indeksi (VKİ) ile olan korelasyonları belirlenmiş ve obezite tanı ve tedavisindeki kullanım potansiyelleri araştırılmıştır.
