PANDEMİ SÜRECİNDE OKUL YÖNETİCİLERİNİN TEKNOLOJİ LİDERLİĞİ

Abstract

2019 yılının sonlarına doğru Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve daha sonra hızla dünyaya yayılıp önce “Sars-Cov-2” olarak daha sonra ise “Covid-19” olarak isimlendirilen virüsün sebep olduğu pandemi tüm dünyayı olumsuz etkilemiştir. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) küresel çapta pandemi ilan etmesiyle birlikte devletler hızla tedbirler almaya başladılar. Bu tedbirler kapsamında, mağazalar, iş yerleri, alışveriş merkezleri, eğlence mekânları, spor salonları, bankalar, okullar, üniversiteler gibi önemli kurum ve kuruluşlar kapanmaya giderek uzun süren bir karantina sürecine dâhil oldular. Pandemiden en çok etkilenen alanlardan biri de şüphesiz eğitim olmuştur. Salgının yayılmasıyla ve kapanmaya gidilmesiyle birlikte tüm dünyada okullar kapatılarak uzaktan eğitime, diğer adıyla çevrimiçi (online) eğitime geçilmiştir. Tarihte daha önce de pandemi yaşanmış olmasına rağmen küreselleşen ve teknoloji sayesinde küçük bir köy haline gelen günümüz modern dünyasında salgınla karşılaşmak ve tedbir olarak okulları kapatıp uzaktan eğitime geçmek Türkiye’nin ve diğer dünya devletlerinin hazır veya alışkın olduğu bir durum değildi. Böyle bir durumda teknolojinin ve onu doğru şekilde kullanmanın, teknoloji okuryazarlığının; teknolojinin eğitime doğru, hızlı, etkili şekilde entegre etmenin önemi ortaya çıkmış oldu. Salgın süreciyle başlayan uzaktan eğitim serüveninde öğretmenlerimize ve okul yöneticilerimize önemli görevler düştü. Bu süreçte daha önce karşılaşmadığımız birçok sorunla karşılaşıldı, yeni kavramlar, teknolojiler, hayatımıza girmiş oldu. Bu araştırmanın amacı; pandemi sürecinde okul yöneticilerinin teknolojik liderlik kapsamında yaşadıkları sorunları, bu sorunlara karşı geliştirdikleri çözümleri, viii uzaktan eğitim sürecinde teknolojik liderlik kapsamında sergiledikleri tutum ve davranışları saptamak; pandemi sürecinde okul yöneticiliği hakkındaki düşüncelerini ortaya koymaktır. Araştırma yöntemi olarak nitel araştırma yöntemi olan olgu bilim çalışması yapılmış olup veri toplama aracı olarak önceden hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, uygun örneklem yöntemi ile seçilen Şanlıurfa ilinin üç merkez ilçesi olan Haliliye, Eyyübiye ve Karaköprü ilçelerindeki okullarda görev yapan okul yöneticilerinden oluşmaktadır. İlkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki farklı okul türlerinde görev yapan yirmi okul yöneticisi ile önceden hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile görüşülmüştür. Görüşmelerde araştırmanın sınırlarının dışına çıkmamak ve katılımcıları yönlendirmek amacıyla sondalar kullanılıştır. Araştırmadan elde edilen veriler “tema analizi” yöntemiyle analiz edilmiştir. Tema analizi sonucunda belirli temalar ve kodlar oluşturulmuştur. Tema analizi sonuçlarından yola çıkarak pandemi sürecinde okul yöneticilerinin teknoloji liderliği kapsamında yaşadığı zorluklar; ilgisiz veliler, teknolojik altyapı yetersizliği, fırsat eşitsizliği, teknolojiye direnç gösteren öğretmenler, öğrencilerin motivasyon düşüklüğü olduğu ortaya konmuştur. Araştırma sonucunda bazı öneriler sunulmuştur. Bu öneriler arasında teknolojik altyapı yetersizliğinin giderilmesi, velilerin bilinçlendirilmesi ve eğitilmesi, öğretmenlerin eğitimde teknoloji kullanımı konusunda eğitilmesi ve becerilerinin geliştirilmesi, fırsat eşitliğinin sağlanması gibi öneriler öne çıkmaktadır.