CAHİT ZARİFOĞLU’NDA DİNÎ KİŞİLİĞİN PSİKOLOJİSİ

Abstract

Edebiyatımızın önde gelen isimlerinden biri olan Cahit Zarifoğlu hem yaşadığı dönemde hem vefatından sonra özellikle şair kimliği ile anılsa da aslında sadece şiir dalında değil; öykü, roman, tiyatro, günlük, çocuk hikayeleri, eleştiri, mektup, deneme dallarında da nitelikli eserler vermiştir. İyi bir edebiyatçı olmanın yanı sıra İslâmi duyarlılığa sahip bir şahsiyet olan Zarifoğlu İslâmi bakış açısını eserlerine de aksettirmiştir. ‘Cahit Zarifoğlu’nda Dinî Kişiliğin Psikolojisi’ başlığı altında hazırlanılan bu çalışma, Zarifoğlu’nun eserlerinde yer alan dinî kişiliği; bu kişiliğin sahip olduğu ya da olması gereken ahlâkî özelliklerin neler olduğunu konu edinmektedir. Böylece, Zarifoğlu’nun İslâmi tasavvurundaki Müslüman şahsiyetin, sahip olması gereken özelliklerin onun eserlerinde ne tür bir dinî kişilik profili çerçevesinde sunulduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmamız giriş haricinde iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde din, dindarlık, kişilik ve din-kişilik ilişkisi bağlamında “dinî kişilik” kavramları ele alınmıştır. Ayrıca Kur’an’ı Kerim’de yer alan dinî kişilik tiplerine değinilmiştir. İnanç ekseninde farklılaşan kişilik tiplerinden; mümin, kâfir, münafık ile tutum ve davranış ekseninde farklılaşan kişilik tiplerinden; muhsin ve zalim kişiliğin özellikleri incelenmiştir. İkinci bölümde ise Cahit Zarifoğlu’nun hayatı ve şahsiyetine yer verildikten sonra eserleri dinî kişilik kapsamında ele alınarak bu profili beslediği tespit edilen değerler işlenmiştir.