ANTALYA MERKEZ ĠLÇELERĠ SEÇĠM COĞRAFYASI (1980-2015)

Abstract

Seçim coğrafyası ile ilgili çalıĢmaların son dönemlerde hız kazandığı görülmektedir. Bu çalıĢmada, Antalya merkez ilçeleri seçim coğrafyası bağlamında ele alınmaktadır. Buna göre, katılım oranları, geçerli oy sayısı ve parti bağlamındaki sonuçlar itibariyle, 1980-2015 yılları arasındaki genel ve yerel seçimler coğrafi ilke ve prensiplere göre incelenmektedir. Ayrıca merkez ilçelerdeki bu siyasi yapı ile Türkiye ortalaması karĢılaĢtırılması da yapılmaktadır. Öte yandan bu çalıĢma ile merkez ilçede söz konusu dönem içinde meydana gelen siyasi değiĢimler ve nedenleri üzerinde durulmuĢtur. Söz konusu çalıĢmanın temel verileri Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye Ġstatistik Kurumu (TÜĠK) ve TODAĠE (Türkiye ve Orta Doğu Amme Ġdaresi Enstitüsü) ile çeĢitli internet sayfalarından elde edilmiĢtir. Elde edilen verilerden yola çıkarak katılım oranları ve oyların geçerliliğinin 1980 yılından günümüze kadar sürekli değiĢtiği fark edilmistir. BüyükĢehir merkezi sınırları içinde yer alan ilçelerin sosyo kültürel yapısının seçimlere yansıdığı görülmüĢtür. Darbe sonrası gerçekleĢen genel seçimlerinden 1983'de %91,2 ve 1987'de %91,4'lük katılım oranı ile tüm ülkede olduğu gibi, %90 bandını geçmiĢ ve bu oran Antalya merkez ilçelerinde genel seçimlerde bir daha yakalanamamıĢtır. Yerel seçimlerde 1984 seçimleri dıĢında günümüze kadar yapılmıĢ yerel seçimlerde %90 katılım bandı aĢılamamıĢtır. 2002 genel ve 2004 yerel seçimlerindeki katılım oranları önemli oranda düĢüĢ göstermiĢ, Antalya merkez ilçelerinde katılım oranları 1991, 1995, 2007, 2011, 07 Haziran 2015 ve 01 Kasım 2015 seçimlerinde Türkiye ortalamasını aĢtığı görülse de, yerel seçimlerde katılım oranları 1984 ve 2009 dıĢında ülke ortalamasını aĢamamıĢtır. Seçim sonuçlarına göre, Antalya merkez ilçelerinde 1983, 1987, 1991 ve 1995 yılı seçimlerinde merkez sağın, buna karĢın 1999, 2002'de merkez solun öne geçtiği görülmektedir. Devam eden seçim yıllarından 2007, 2011‟de merkez sağ öne geçmiĢ iken, 7 Haziran 2015 seçimlerinde merkez sola geçen üstünlüğün, 1 Kasım 2015 seçimlerinde tekrar merkez sağa geçtiği görülmektedir. Bu durum bize Antalya‟da seçime katılan seçmenlerin tercihlerinde dönem dönem oynamaların olduğunu XVII göstermektedir. Diğer bir taraftan 7 Haziran 2015 seçimlerinde %29,41 oy oranlarına çıkan milliyetçi partiler ile 1995 seçimlerinde muhafazakâr partilerin ülke genelinde ve merkez ilçede almıĢ olduğu oy oranların farkı dikkat çekmektedir. Bu yargılardan hareketle milliyetçi seçmenlerin Antalya merkez ilçelerinde belli bir oy yoğunluğuna ulaĢtığı, muhafazakâr seçmen kitlesinin ise ülke geneline oranla Antalya merkez ilçelerinde daha az yoğunluğa sahip olduğu seçim sonuçlarından tespit edilebilmektedir. Genel seçimlerin aksine yerel seçimlerde çok fazla siyasi kanat değiĢimi olmamıĢ, oynamalar daha azdır. Yerel seçimlerde merkez sağ etkisi merkez ilçede daha da göz önünde olup 2009 seçimleri dıĢında 1984, 1989, 1994, 1999, 2004, ve 2014 yerel seçimlerinde sağ üstünlüğü göz önündedir.