HARRAN VE ÇEVRESİNDE KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI AMACIYLA KÜLTÜREL ROTA OLUŞTURMANIN GEREKLİLİĞİ VE ÖNERİSİ

Abstract

Tezde, kültürel değerlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması, bunların korunmasına yönelik çalışmaların yapılarak rotaların planlanması amaçlanmaktadır. Örnek çalışma alanı üzerinden kültürel rota kavramının planlama ve yönetimi ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Kültürel mirasa sahip alanların hem sürdürülebilirliği hem de evrensel nitelikte önem derecelerinin vurgulanması, kültürel rota planlaması kapsamında tez konusunun amacını oluşturmaktadır. Tez kapsamında, kültürel rota oluşum süreciyle ilgili araştırmalar ve öneriler bulunmaktadır. Tez çalışması 7 bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, çalışmanın konusu, hedefleri ve yöntemi hakkında bilgiler bulunmaktadır. İkinci bölümde, literatür ve araştırma alanında yapılmış çalışmalar incelenmiştir. Üçüncü bölümde, kültürel rotanın kavramsal, planlama ve yönetim ile ilgili süreçlerine ilişkin bilgiler verilmiştir. Kültürel Rota sınıflandırılması için öneri geliştirilmiştir. Dünya’da ve Türkiye’de bulunan kültürel rota bilgilerine ilişkin veri tabloları hazırlanmıştır. Dördüncü bölümde, çalışma alanının kültürel miras verileri ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Beşinci bölümde, multidisipliner bir anket uygulaması yapılarak miras ve rota kavramının farkındalığı ile çalışma alanına ait kültürel verilerin tespiti yapılmıştır. Altıncı bölümde, kültürün kavramsal içeriğini oluşturan somut ve somut olmayan tüm miras bileşenleri ile alan çalışmasında sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik bağlamda değerlendirmeler yapılmıştır. Kültürel rota planlaması dâhilinde alana özgü yapılan çalışmalar için dinamik ve özel karakterler belirlenmiş olup yerin kurgusu oluşturulmuş ve planlama önerisi geliştirilmiştir. Yedinci bölümde, tez kapsamında yapılan çalışmalar hakkında bilgiler ve rota planlaması yapılan alanla ilgili uygulamaya yönelik öneriler yer almaktadır. Tartışma kısmında yapılan çalışmalara ilişkin karşılaştırmalar yapılmıştır. vi Bereketli Hilal topraklarında yer alan Harran şehri için kültürel mirasın sürdürülebilir korunması amacıyla güzergâhlara dayalı, doğal, mimari ve tarihi mirası kapsayan bir kültürel rota planlaması yapılmıştır. Bu bağlamda, bütüncül rota planlamasına alternatif olarak Neolitik dönem, Antik dönem, İslami dönem, Sin İnancı ve Doğal Miras rota kurguları ve öneriler ile çalışma sonuçlandırılmıştır.