ÖRGÜTSEL SİNİZM VE SANAL KAYTARMA ARASINDAKİ İLİŞKİ:ŞANLIURFA İLİ MUHASEBE MESLEK MENSUPLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Örgütsel sinizm ve sanal kaytarma olumsuz yönde etkileri olan kavramlardır. Hem örgütleri hem de çalışanları negatif olarak etkisi altına alır. Psikolojik, ruhsal ve maddi yönden negatif etkileri olan ve örgütlere bu açıdan sorun teşkil eden kavramlar olarak ta ifade edilir. Hızla değişen ve gelişen teknolojik gelişmeler ve rekabet koşullarından dolayı, bu kavramlar günümüzde daha sık karşımıza çıkmaktadır. Bu iki kavramın, örgütler ve çalışanlar üzerinde olumsuz etkisi olduğundan, işe olan ilginin azalması, motivasyon düşüklüğü, ruhsal rahatsızlıklar, üretim düşüklüğü, işlerde aksamalar, personel kaybı, örgütsel bağlılığın azalması gibi örgütün ve çalışanların başarısızlığına neden olan sonuçları da ortaya çıkaran zorlu süreçlerdir. Sinizm ve örgütsel sinizm kavramları hakkında bilgiler ve tarihsel gelişimi çalışmanın birinci bölümünde açıklanmaktadır. Ayrıca, örgütsel sinizmin türleri, boyutları, nedenleri, sonuçları ve örgütsel sinizm ile başa çıkma yöntemlerine değinilmiştir. Sanal kaytarma kavramı, sanal kaytarmanın çeşitleri, nedenleri, davranışları, sonuçları ve sanal kaytarma ile başa çıkma yöntemleri hakkındaki bilgilere ikinci bölümde yer verilmiştir. Örgütsel sinizm ve sanal kaytarma arasındaki ilişkinin nasıl olduğu ise üçüncü bölümde açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın amacı, örgütsel sinizm davranışının sanal kaytarma davranışı üzerindeki etkilerini ve arasındaki ilişkiyi araştırarak ortaya koymaktır. Araştırmanın örneklemi, Şanlıurfa ilindeki aktif çalışan muhasebe meslek mensuplarından 55'inin kadın, 286'sının erkek olmak üzere 341 aktif çalışan katılımcının gönüllük esasına dayanan katılımlarından ve anket verilerine göre oluşmuştur. v Araştırma sonucunda elde edilen veriler, SPSS programı kullanılarak analizi yapılmıştır. Verilerin normal dağılımını ölçmek amacıyla normallik testi uygulanmıştır. Yapılan bu çalışmada güvenirlilik testi, faktör analizi, frekans analizi ve demografik faktörler kapsamında farklılıkları incelemek amacıyla Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis-H Testi bulunmaktadır. Bununla birlikte örgütsel sinizm seviyesi ile sanal kaytarma davranışları arasındaki ilişkiyi ölçmek amacıyla Spearman Korelasyon Testi uygulanmıştır. Brandes vd. (1999) tarafından geliştirilen 14 madde şeklindeki "örgütsel sinizm ölçeği " ve Blanchard ve Henle (2008) tarafından geliştirilen 20 madde şeklindeki "sanal kaytarma ölçeği" bulunmaktadır. Ölçekler 5'li Likert ile ölçümü sağlanmıştır. Araştırma verileri ele alınıp incelendiğinde, örgütsel sinizm ve sanal kaytarma katılımcılarının yaşlarına, cinsiyetlerine, eğitim düzeylerine, medeni durumlarına, sektördeki tecrübesine, aylık gelir düzeylerine göre farklılıklar oluşturmaktadır. Verilerin sonucuna bakıldığı zaman Şanlıurfa ilindeki muhasebe meslek mensupları örgütsel sinizm ve sanal kaytarma düzeyi arasında pozitif yönde ve anlamlı olan bir ilişki bulunduğu sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak ortaya çıkan bulgular ile alan yazında daha önceden elde edilmiş bulgular arasında benzerlik olduğu görülmektedir. Yapılan bu araştırma neticesinde ulaşılan bulgularla bu alanda görev yapan yöneticilere geliştirecekleri stratejilerde ve konularla alakalı akademisyenlere yapacakları araştırmalarda yol gösteren bir kılavuz edinilmeye çalışılacaktır.