Abstract:
Nitrat ve perklorat yeraltı sularında bulunabilen anyonlardır. Nitrat mavi bebek hastalığına sebep olurken perklorat vücutta tiroksin hormonları olarak bilinen (triiyodotironin-T3 ve tiroksin-T4) hormonların konsantrasyonunu düşürür. Tiroksin hormonları bazal metabolizma hızını ayarladığı için bu hormonların seviyesindeki azalma metabolizma hızının azalması ile sonuçlanır. Bu durum ise vücuttaki tüm sistemlerin daha yavaş çalışmasına (özellikle çocuklarda büyüme ve gelişimin olumsuz etkilenmesine) sebep olur.Bu anyonların su ortamından giderilmelerinde çeşitli fizikokimyasal ve biyolojik yöntemler uygulanmaktadır. Biyolojik süreçlerde bir elektron donörü varlığında nitrat azot gazına perklorat ise zararsız olan klorür ve oksijene indirgenir. Ancak içme sularının mikroorganizmalar tarafından arıtımı halk tarafından kabul edilmesi zor bir süreçtir. Bazı bölgelerde etanol (alkol) ya da metanol gibi elektron donörlerinin kullanılması ekstra toplumsal direnç getirebilir.Bu çalışmada yeraltı sularında bulunabilen nitrat ve perkloratınDead-Endfiltrasyon mekanizmasında ters osmoz ve nanofiltrasyonmembranları ile giderimi çalışıldı. Sentetik olarak hazırlanan yeraltı suyuna 100 mg NO3 - -N/L ve 5 mg ClO4 - /L eklenerek filtrasyon testlerine tabi tutuldu. Nanofiltrasyonmembranı olarak NF90 15 ve 20 barlık çalışma basınçlarında ters osmoz için ROSW30HR membranı 20 ve 25 barlık basınçlarda çalışıldı. Membranlarınfiltrasyon mekanizmasına ROSW30HR pH’nın etkisinin değerlendirilebilmesi için pH 3, 7 ve 10 test edildi. Çalışma sonuçlarına göre en yüksek nitrat giderimi RO membranı ile 25 bar ve pH 10 koşullarında, en perklorat giderimi ise NF 90 membranı ile 20 bar ve pH 10 koşullarında elde edildi. En yüksek akı NF 90 membranı 15 bar pH 3 kosullarında ile sağlanırken, Kimyasal yıkamanın membran akısını %87 ile 53 arasında geri kazandırabildiği gözlendi. Çalışma gerek perkloratın gerekse nitratın NF90 ve ROSW30HR membranları ile %100 oranında olmasa bile %90 ile 80 arasında giderilebileceğini ortaya koymaktadır.
