Abstract:
Bu çalışmanın amacı, Erbil'de arazi kullanımı ve arazi örtüsü değişikliklerinin (LULC) izlenmesini incelemektir. Bu izleme işlemi, uzaktan algılama (U.A) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanılarak 2010, 2016 ve 2022 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırma alanı, 36°419' ile 35° 748' K enlem ve 43° 854' ile 44° 291' D boylamları arasında yer almaktadır ve 194411.86 hektarlık bir alanı kapsamaktadır. Üç adet uydu görüntüsü kullanılmıştır; ilk görüntü, 22 Mayıs 2010 tarihinde Landsat 7 sensörü TM ile alınmıştır, ikinci görüntü 07 Haziran 2016 tarihinde Landsat-8 sensörü OLI/TIRS + tarafından elde edilmiştir ve son görüntü ise 08 Haziran 2022 tarihinde Landsat 8 sensörü OLI/TIRS + ile elde edilmiştir. Bu görüntüler, Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırma Kurumu (USGS) web sitesinden temin edilmiştir. Ayrıca Ekim 2022'de toprak yüzey tabakasından on iki toprak numunesi alınarak toprakların bazı kimyasal ve fiziksel özelliklerinin tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Tüm toprak örneklerinin coğrafi konumlarını belirlemek için GPS kullanılmıştır. Eğitimli sınıflandırma yöntemi uygulanarak tematik haritalar oluşturulmuş ve arazi kullanımının dört ana kategorisi olan kentsel alan, bitki örtüsü, toprak ve su alanları haritalanmıştır. Sınıflandırma doğruluğu, Kappa istatistiği kullanılarak değerlendirilmiş ve genel doğruluk değeri 0.887 olarak bulunmuştur, bu da uzaktan algılama verilerinin yorumlanmasının güvenilir olduğunu göstermektedir. Araştırma da daha sonra farklı zaman periyotları arasında, 2010 ile 2016, 2016 ile 2022 ve 2010 ile 2022 yılları arasında kesişim tablosu matrislerini karşılaştırmıştır. Erbil şehrinde arazi kullanımı desenlerindeki değişiklikleri belirlemek ve incelemek için bir analiz yapılmıştır. Sonuçlar, toprak, bitki örtüsü ve kentsel alanların önemli ölçüde değiştiğini, suyun ise 12 yıllık dönemde daha az oranda değiştiğini göstermiştir. Bitki örtüsü ve toprak alanları 2010'dan 2022'ye sürekli olarak azalmış ve bu alanların çoğu kentsel alana dönüştürülmüştür. Araştırma, bitki örtüsü kaybının, çalışma alanında belirgin olan kentsel büyüme ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, Erbil'in hızlı kentselleşmesi, kentsel alanların genişlemesine ve yeşil alan kayıplarına ve çevresel sorunlara neden olmuştur. Özetle, bu çalışma uzaktan algılama ve CBS tekniklerini kullanarak arazi kullanımı desenlerinin değişimi konusunda yeni bir perspektif sunmuştur.
