ÖĞRETMEN LİDERLİĞİ ve MESLEKİ ÖĞRENME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÖĞRETMEN ÖZ YETERLİLİĠİNİN ARACILIK ROLÜ

Abstract

Bu araĢtırmanın temel amacı, öğretmen liderliği ve mesleki öğrenme arasındaki iliĢkinin incelenmesi ve bu iliĢkiye öğretmen öz yeterliliğinin aracılık rolünün incelenmesidir. ĠliĢkisel nicel araĢtırma modelinde olan bu araĢtırmanın örneklemini, Adıyaman ili merkez ilçe, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında, kamuya ait resmi ilkokul, ortaokul ve lise okullarında görev yapmakta olan 6644 öğretmeni arasından, uygun örnekleme yöntemiyle belirlenen 503 öğretmen oluĢturmuĢtur. AraĢtırma verilerinin toplanmasında, Öğretmen Mesleki Öğrenme Ölçeği, Öğretmen Liderlik Ölçeği ve Öğretmen Öz yeterlilik Ölçeği kullanılmıĢtır. Ölçme araçlarının kullanılması sonucu elde edilen veriler, Veri analizinde SPSS 22 ve Lisrel 8.80 olmak iki farklı program kullanılmıĢtır. YEM modeli ve aracılık analizi Lisrel 8.80 programı ile demografik değiĢkenlere iliĢkin frekans ve yüzde dağılımı, betimsel istatistikler, değiĢkenler arasındaki korelasyon ve ölçeklere iliĢkin güvenirlik analizi ise SPSS 22 programı ile yapılmıĢtır. AraĢtırmanın sonucunda öğretmen mesleki öğrenmesinin kontrol değiĢkenlerine (Cinsiyet, Eğitim durumu ve Kıdem) göre katılımcı öğretmenlerin mesleki öğrenmesi puanları arasında anlamlı bir fark bulunamamıĢtır. Bağımlı değiĢken olan öğretmen mesleki öğrenmenin alt boyutları ile aracı değiĢken olan öğretmen öz yeterliliği ve bağımsız değiĢken olan öğretmen liderliği alt boyutları arasında anlamlı iliĢki elde edilmiĢtir. Anlamlı olan bu iliĢkiler pozitif yönde ve orta düzeydedir. Ayrıca öğretmen liderlik ölçeği alt boyutları ile öğretmen V öz yeterlilik ölçeği alt boyutları arasında pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlı iliĢki elde edilmiĢtir. Öğretmen mesleki öğrenme alt boyutları ile öğretmen öz yeterliliğinin ve öğretmen liderliği alt boyutları arasında anlamlı iliĢki elde edilmiĢtir. Anlamlı bu iliĢkiler, pozitif yönde ve orta düzeyde elde edilmiĢtir. Ayrıca öğretmen liderlik ölçeği alt boyutları ile öz yeterlilik ölçeği alt boyutları arasında pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlı iliĢki elde edilmiĢtir. YEM modelinde öğretmen liderliğinin öğretmen mesleki öğrenmesinde öğretmen öz yeterliliği kısmi aracı olarak etkisi olduğu tespit edilmiĢtir.