Özet:
Leishmaniasis, Dünya Sağlık Örgütü Tropikal Hastalıkları Araştırma Merkezi'nin önemli kabul görmüş altı hastalıktan birisidir. Bu hastalıkta; Visseral Leishmaniasis (VL), Kutanöz Leishmaniasis (KL) ve Mukokütanöz Leishmaniasis (MKL) olmak üzere üç farklı klinik tablo şeklinde ortaya çıkmaktadır. Leishmaniasis ülkemizde özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaygın olarak görülmektedir. Yıllar için de azalma gösteren vaka sayısı iç savaştan dolayı Suriye'den gelen sığınmacılar nedeniyle yeniden artmaya başlamıştır. Bu hastalıkta IL-8, IL-10,TFN-α gibi çeşitli sitokin düzeylerinde anlamlı değişiklikler tespit edilmiştir.Bu çalışmada TGF-β1 seviyesi ve oksitatif stres arasındaki ilişki incelenecektir. Büyüme faktörlerinden TGF-β neredeyse bütün hücrelerde sentez edilebilen önemli bir polipeptit olup,TGF-β, memelilerdeki yara iyileşmesi sürecinde ekstrasellüler matriksin yeniden düzenlenmesinin, epitelyum oluşumunun, inflamasyonun ve kan pıhtı oluşumunun bir anahtar düzenleyicisidir. Çalışmamızda TGF-β1 seviyesi ELISA yöntemi ile oksidan-antioksidan parametreler ise spektrofotometrik yöntem ile çalışılmış ve çalışılan tüm parametrelerin birbirleriyle korelasyonlarının istatiksel analizi yapılarak TGF-β1'in Leishmaniasis ile ilişkisi araştırılmıştır. TGF- β1 seviyesi hasta grubunda düşük oksidatif stres parametreleri ise yüksek bulunmuştur. Umulanın aksine, TGF- β1'nin düşük bulunması bize bu hastalarda görülen granülomatöz lezyonların oldukça dejenaratif hasarlar oluşturduğunu, harap olan ekstrasellüler matriksin kemotaksis ile buraya göç eden makrofaj tipi hücrelerinde, TGF-β1 gibi sitokinlerin normale göre daha az üretilmesine neden olabileceğini göstermektedir. Buna göre bu hastalarda oksitatif stresle mücadele etmenin sadece oksitatif hasarı önlemekle kalmayıp TGF-β1 üretimini de artırarak kalıcı skarlar oluşturan leishmanial lezyonların daha kolay iyileşmesinide sağlayabileceği kaanatine varmaktayız. Fakat sonuçlarımızın daha geniş hasta popülasyonunda yapılacak daha detaylı ve uzun süreli çalışmalarla teyit edilmesi gerekmektedir.
