Özet:
Günümüzde artan çevre, enerji ve ekonomik sorunlara çözüm için ısıl sistemlerde enerji ve ekserji analizinin yapılmasını gerektirmektedir. Hastaneler ve sağlık tesisleri, ısıtma, soğutma, klima ve havalandırma sistemleri (HVAC) için en önemli uygulama alanlarıdır. HVAC sistemleri hastanelerde yoğun olarak kullanılmakta ve önemli bir miktarda enerji tüketmektedirler. Dolayısıyla hastanelerdeki HVAC sistemlerinin enerji ve ekserji analizinin yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada hastanelerde kullanılan HVAC sistem ve uygulamaları anlatılmış ve Irak, Süleymaniye’deki Qaladze hastanesindeki termal şartlarla birlikte kullanılan HVAC sistemlerinin termodinamiğin birinci ve ikinci yasalarına göre enerji ve ekserji analizleri yapılmıştır. Yapılan analizlere göre kazan ve klima santralleri için ortalama ısıl enerji ve ekserji verimleri sırasıyla %89, %19.5 ve %81.5, %24; chiller grubunun soğutma performans katsayısı ortalama 4.82 olarak hesaplanmıştır. Hastane iklimlendirilmesinde kullanılan HVAC sistemleri incelenmiş, standartlar ve enerji açısından problemlere çözümler sunulmuştur. Hastanenin değişik mahallerinde sıcaklık, bağıl nem ve hava hızı ölçümleri yapılmış ve ölçüm sonuçları standartlarla karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Genelde iç ortamdaki sıcaklık, bağıl nem ve hava hızlarının standartlarda belirlenen sınırlar arasında olduğu tespit edilmiştir. Yaz ve kış mevsiminde değişiklik olmasına rağmen ölçüm sonuçlarına göre bağıl nemin ortalama %30 ve oda sıcaklıklarının ise 24ºC civarında olduğu görülmüştür. İç ortam sıcaklık ve bağıl nemdeki değişimin hastanedeki yoğunluğa bağlı olduğu belirlenmiştir. Hastanedeki değişik odalardaki iç hava kalitesini ve ısıl koşullarını iyileştirmek ve parametrelerin satandartlardaki maksimum ve minimum değerler arasında kalmasını sağlamak için klima santrali ve HVAC sistemlerinin tüm bileşenlerinin sürekli kontrol edilmesi gerektiği görülmüştür. Ayrıca enerji verimliliği açısından tesisatın ve cihazların periyodik bakımlarının yapılması, tesisat izolasayonun yapılması ve tesisatta yanlış uygulamaların düzeltilmesi gerekir.
