Abstract:
Eğitim, topluma istikamet veren en önemli olgulardan biridir. Bugün Türkiye'de, Suriyeli, Iraklı, Afgan gibi çeşitli milletlerden binleri, milyonları aşkın sığınmacı nüfus bulunmaktadır. Bu insanların sorunları sadece beslenme, barınma gibi fiziksel ihtiyaçlar değil, bu sorunların yanında göçmen nüfus nitelikli bir eğitime de ihtiyaç duymaktadır. Bu konu geleceğe umutla bakmak ve topluma uyum sağlanması bakımından hem yabancı öğrenciler açısından hem de onlara ev sahipliği yapan ülkeler açısından oldukça önemlidir. Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı ve Göç İdaresi gibi çeşitli kurumlar vasıtasıyla yabancı öğrencilere eğitim imkanı sunulmaktadır. Yabancı öğrenciler bu süreçte elbette ki çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu hususta çeşitli çalışmalar yapılmış ve onların sorunlarının çözümüne yönelik farklı çözüm önerileri sunulmuştur. Fakat onların sorun yaşadığı kadar Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapan, yabancı öğrencilerle ilgilenen öğretmen ve yöneticiler de yabancı öğrencilere dair sorunlar yaşamaktadır. Bu konu araştırıldığında literatürde az sayılacak derecede araştırma yapıldığı söylenebilir. Bu çalışmanın amacı, Şanlıurfa'daki yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim gördükleri ilkokul, ortaokul ve lise kademelerindeki devlet okullarında bulunan öğretmen ve yöneticilerin karşılaştıkları sorunları belirlemek ve öğretmenler ile V yöneticilerin yabancı uyruklu öğrenci sorunlarına karşı bakış açıları arasında aralarında anlamlı bir farklılık olup olmadığını tespit etmektir. Çalışmanın örneklem grubu Şanlıurfa'nın bütün ilçelerinde çeşitli okullarda görev yapan 59 eğitim yöneticisi ve 271 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler Çelikkol, Karaibrahimoğlu ve Tokgöz (2018) tarafından geliştirilen ölçek formu yoluyla toplanmıştır (Çelikkol, Karaibrahimoğlu ve Tokgöz, 2018). Nicel araştırma yöntemlerinden, betimsel araştırma yöntemiyle yapılan bu çalışmada, genel tarama modelinin içinde yer alan ilişkisel model kullanılmıştır. Bu ölçeklerden elde edilen bulgular neticesinde, okullarında yabancı uyruklu öğrenci bulunan öğretmen ve yöneticilerin eğitim verme sürecinde, onları engelleyen, onların eğitim kalitesini azaltan bazı problemlerle karşılaştıkları ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucunda ortaya çıkan başlıca problemler sırasıyla: İletişim sorunları, kültürel farklılık sorunları, şiddet sorunları, eğitim-öğretim sorunları, önyargı sorunları ve zararlı alışkanlık sorunlarıdır. Çalışmada bu sorunlara değinilip tespit edilen bu problemler karşısında Milli Eğitim Bakanlığına, okul yöneticilerine ve öğretmenlere bazı önerilerde bulunulmuştur. Bu kapsamda literatürdeki eksikliği bir nebze olsun gidermiş olup, bu konuya katkıda bulunulmaya çalışılmıştır.
