Özet:
Bu çalışma, 2017 ve 2018 yıllarında, Şanlıurfa İli Harran Ovasında yer alan GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Talat Demirören Araştırma İstasyonunda, bazı yeşil gübreleme bitkilerinin bakteri aşılaması ile organik tarımda kullanılmasının renkli pamuğun verim ve kalitesi üzerine etkilerinin araştırılması amacıyla yürütülmüştür. Denemelerde materyal olarak; yerli kırmızı mercimek, Taşkent yem bezelyesi, Selçuk adi fiğ ve Nazilli Dt 15 pamuk çeşitleri ile canlı bakteri suşları kullanılmıştır. Deneme tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre, 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Ana parsellere yeşil gübre bitki türleri (aşılı/aşısız), alt parsellere ise 3 farklı türden yeşil gübre bitki tesadüfi olarak dağıtılmıştır. Araştırmada; ekim nöbeti döngüsü içerisinde yapılan aşılı/aşısız yeşil gübre bitki türlerinin uygulamaları sonrası topraktaki kimyasal ve mikrobiyal, ve pamuğa ait lif teknolojik analizleri yapılmış ve bitkilere ait morfolojik ölçüm, sayım ve gözlemlerde bulunulmuştur. Yapılan analizler sonucunda; toprağın alınabilir bakır (Cu), mangan (Mn) ve demir (Fe) konsantrasyonu ile toprak reaksiyonunun azaldığı; Zn (mg/L), EC (ds/m), Kireç (%), Organik madde (%), Fosfor (kg da-1 ) ve Potasyum (kg da-1 ), seviyelerinde yükselmenin olduğu, pamuk lif teknolojisi yönünden, UHML (mm), Kısa lif içeriği (%), Lif inceliği (mic.), Lif mukavemeti (g tex-1 ), Çırçır randımanı (%) ve 100 tohum ağırlığı (g) değerlerinde istatistiksel olarak etkilenmelerin olmadığı; tarımsal yönden, kütlü pamuk verimi (kg da-1 ), bitki boyu (cm), odun dalı sayısı (adet bitki-1 ), meyve dalı sayısı (adet bitki-1 ), koza sayısı (adet bitki-1 ), koza ağırlığı (g), koza kütlü pamuk ağırlığı (g), yeşil gübre bitkisi sap uzunluğu (cm), yeşil gübre bitkisi boy uzunluğu (cm), yeşil gübre bitkisi yaş ot verimi (kg da-1 ) ve yeşil gübre bitkisi kuru ot verimi (kg da-1 ) değerlerinde istatistiksel olarak etkilenmelerin olduğu, birinci el yüzdesi (%) değerlerinde ise etkilenmelerin olmadığı, topraktaki mikrobiyal değişimler yönünden; en fazla artışların DHA, TS, MBC parametrelerinde en fazla artışın aşılı yembezelyesi ve UA parametresinde ise aşılı kırmızı mercimek konusunda olduğu görülmüştür.
