Özet:
Bu çalışmanın amacı Şanlıurfa’da yaygın olarak tüketilen domates, biber, patlıcan ve salatalık gibi sebzelerde bulunan pestisit kalıntılarının düzeyini değerlendirmektir. Sürekli tüketilen tarımsal ürünlerde pestisit kalıntılarının bulunması tüketiciler için ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Bu çalışmayla, QuEChERS ekstraksiyon yöntemi ve Likit Kromatoğrafi-Tandem Kütle Spektrometri (LC-MS/MS) tekniği kullanılarak toplam 83 adet taze sebze numunesi 41 adet pestisit kalıntısı bakımından analiz edilmiştir. Yapılan analizlerde 23 domates numunesinin yaklaşık % 17.4’ünün herhangi bir kalıntı içermediği, %52.2’sinin maksimum kalıntı limitinin (MRL) altında, %30.4’ünün ise MRL’yi aşan seviyelerde kalıntı içerdiği tespit edilmiştir. Biber numunelerinin tamamının pestisit kalıntısı içerdiği, bunlardan ise %30’unun MRL’nin altında, %70’inin ise MRL’yi aşan seviyelerde olduğu görülmüştür. Patlıcan numunelerin %25’inin herhangi bir kalıntı içermediği, %40’ının MRL’nin altında, %35’inin ise MRL’yi aşan seviyelerde kalıntı içerdiği saptanmıştır. Salatalık numunelerinde ise %10’unun herhangi bir kalıntı içermediği, %40’ının limitlerin altında, %50’inin ise limitlerin üzerinde kalıntı içerdiği tespit edilmiştir. Analiz edilen numunelerin oldukça yüksek bir kısmında limitlerin üzerinde kalıntı bulunmuştur. Bu durum tüketicilere yönelik potansiyel sağlık riskini azaltmak için bir takım önlemlerin alınması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu bakımdan kalıntı izleme çalışmalarının daha planlı ve etkili bir şekilde uygulanması, ayrıca çiftçilere ve zirai ilaç satan kişilere yönelik eğitim çalışmalarına önem verilmesi tavsiye edilmektedir.
