Abstract:
Penicillium expansum hasat sonrası kayıplara yol açan en önemli patojenlerden biridir. Bu etmen meyve kabuğunun yaralanması sonucu oluşan yara ile ürün içine girmektedir. Bu hastalığa karşı kimyasal mücadele çevre kirliliğine neden olmakta, bu kimyasalların ilk sırasında ağır metaller gelmektedir. Fungal etmenlerin çevre kirliliği ile birlikte ağır metallere toleransı da artmakta, çevre kirliliğinin yanında patolojik olarak bu ortamlarda gelişmesi de tarımsal ürünleri ayrıca tehdit etmektedir. Bu çalışmada, P. expansum’un in vitro koşullarda farklı konsantrasyonlardaki ağır metaller (nikel sülfat, kurşun sülfat, kurşun nitrat, kadmiyum nitrat) 0-500 ppm arası dozlarda verilmiş, fungal etmenin tepkisi ve patojenisitesi üzerine etkileri yanında fungusun tolerans seviyesi, fizyolojik, biyokimyasal ve morfolojik tepkileri araştırılmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre fungusun misel ağırlığı ve sporulasyonu artan toksik metal dozları ile azalış gösterirken biyokimyasal olarak proteaz enzim seviyesi düşüş göstermiş, melanin içeriği 150 ppm konsantrasyonuna kadar artış göstermiş daha sonra minimal düzeyde gerçekleşmiştir. Ancak fungal etmenin biyokimyasal parametreleri artan doza karşı linear bir azalış göstermemiş, bu durum fungal etmenin ağır metallere karşı tolerans gösterebileceği kanaatini oluşturmuştur.
