Özet:
Bu çalışmada berzah âlemi ölüm öncesi ve sonrası hakkında bir tablo sunulmaya çalışılmıştır. Bu araştırmada, berzah hayatını tanımlarken bazı âlimlerin yaptığı değerlendirmeler ve tarifler özetle zikredilmiş ve bu başlıklar ana konuya giriş için bir başlangıç olarak ele alınmıştır. Araştırmanın birinci bölümünde kabir hayatı ve keyfiyeti, Kuran'ın bu terimi nasıl kullandığı, ölünün defni, defin esnasında ölüye söylenen şeyler, kabrin ölüye hitabı üzerinde durulmuş bunlarla alakalı rivayetler zikredilmiştir. Daha sonra kabir karanlığı, kabir korkusu, kabrin baskısı, definden sonra cesedin durumu, münker ve nekir melekleri ve keyfiyetleri, meleklerin sorgusu bu ümmete mi has? Meleklerin soruları karşısında müminlere sebat müjdesi, kabir azabından kimler kurtulur gibi mevzulardan bahsedilmiştir. Bu bölümün sonunda ise Berzah Âleminde ibadet konusu üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde ehlisünnete göre kabir azabının ve nimetinin sübutu konusu ele alınmış ve kabir azabıyla alakalı Kur’an’dan ve sünnetten deliller zikredilmiştir. Aynı şekilde kabir azabı ve keyfiyeti, kabir azabından kurtulma yolları, kabir azabının devamı ve son bulması, berzah ehlinin durumları gibi konular ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise kabir azabını inkâr edenlerin akli ve sem’î şüpheleri ve onlara reddiyeler, Maturudî, Eş’ârî gibi itikadi mezheplerin berzah alemi hakkındaki görüşleri; kabir azabının ve nimetinin yeri, sadece ruh mu yoksa ruhla beraber beden de mi azap görecek? Ölümden sonra ruhların haşire kadar kalacağı yer vb. mevzular ayrı ayrı ele alınmış ve bu konularla alakalı akli ve nakli deliller zikredilmiştir. V Ulaştığımız neticeleri ve bu konudaki tavsiyelerimizi sonuç başlığında kısaca aktararak araştırmamızı nihayete erdirdik. Ayrıca Araştırma boyunca ilim ehlinin berzah hayatı hakkındaki tanımlarını zikrederek berzah hayatıyla alakalı pek çok soru ve probleme cevap aramaya çalıştık. Öte yandan kabir hayatını inkâr edenlere karşı akli ve nakli deliller zikredilerek reddiyeler verildi. Berzah hayatı konusunu araştırmanın önemi, her Müslümanın doğru ayrıntılara inanması gereken bir inanç meselesi olmasında saklıdır. Aynı zamanda berzah hayatına iman etmek müminin ruhu üzerine etki eder ve bu, iyilik yapmak ve kötülüklerden sakınmakla kendini gösterir.
