Abstract:
Bu araştırma, bazı ceviz çeşitlerinin ve genotiplerinin, tohumlarına GA3, Asetil Salisilik Asit ve 4±1oC’de 30-60 gün arası katlama uygulamalarının, tohumların çimlenmesi ve çöğür gelişimi üzerine etkileri araştırmak amacıyla 2021-2022 yıllarında Şanlıurfa ilinde yürütülmüştür. Materyal olarak Chandler, Bingöl, Fernor, Bitlis ve Lice ceviz çeşit ve genotipleri kullanılmıştır. Çalışmada; tohumların pomolojik özellikleri, çimlenme gücü, çimlenme hızı ve çöğürlerin gelişim oranları belirlenmiştir. Çalışmada kullanılan ceviz çeşit ve genotiplerinin ortalama meyve eni 23.76-32.31 mm, meyve boyu 31.08-38.93 mm, tohum ağırlığı 6.73 (Bingöl)-13.22 g (Lice), iç ağırlıkları 2.64-5.22 g, kabuk kalınlıkları 2.10-2.99 mm, kabuk ağırlıkları 4.09-8.12 g ve meyve iç randımanları %38.65 (Lice)-44.01 (Chandler) arasında değişmiştir. En yüksek çimlenme gücü Bitlis genotipinde (%60), en düşük değer ise Chandler çeşidinde (%26) belirlenmiştir. En yüksek çimlenme hızı Fernor çeşidinde (%78), en düşük çimlenme hızı Chandler çeşidinde (%57) tespit edilmiştir. Çöğür gövde çapı 4.25-8.21 mm, çöğür boyu 33,33-72.87 cm, çöğür kök çapı 8.02-15.90 mm, çöğür kök yaş ağırlığı 17.23-48.20 g, çöğür gövde taze ağırlığı 3.13-12.91 g, çöğür yaprak taze ağırlığı 12.37-49.54 g, çöğür toplam taze ağırlığı 34.73-105.20 g arasında saptanmıştır. Araştırma sonunda; çalışmada çimlenme engelini kırmak amacıyla kullanılan Giberellik Asit (GA3), Asetil Salisilik Asit (ASA) ve katlama uygulamalarının ceviz tohumlarının çimlenme gücü ve çimlenme hızı ile çöğür gelişimi üzerine olumu etkisi olduğu tespit edilmiştir.
