Özet:
Bu çalışmada nar çekirdeği protein tozunun (NÇP), nar çekirdeği yağının (NÇY) püskürtmeli kurutma yöntemiyle mikroenkapsülasyonunda kaplama materyali olarak kullanım potansiyelinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kaplama materyali olarak NÇP’nin yanı sıra gam arabik (GA) ve sığır jelatini (J); ve çekirdek materyali olarak NÇY 1:1 oranda kullanılarak mikrokapsüller elde edilmiştir. Püskürtmeli kurutucu giriş sıcaklığı 160 °C, hava akımı %30 ve besleme hızı 300 mL/sa olarak belirlenmiş ve tüm denemelerde sabit tutulmuştur. Elde edilen kapsüllerin fizikokimyasal özellikleri mikroenkapsülasyon verimi, mikroenkapsülasyon etkinliği, renk, nem tayini, su aktivitesi, ıslanabilirlik ve akışkanlık (carr index ve hausner oranı) analizleri yapılarak tespit edilmiştir. NÇY mikrokapsüllerinde %41.04 ile en fazla verime J ile kaplanan NÇY mikrokapsülleri (JM), yüzey yağ %88.90 değeriyle GA ile kaplanan NÇY kapsüllerinin (GAM) olduğu tespit edilmiştir. Nem analizi ve su aktivitesi analizinde %0.91 ve 0.23 değerlerine, ıslanabilirlik analizinde 21 saniye (sn) ile en kısa süre değerine, ayrıca en düşük carr index ve hausner oranına (31.63 ve 1.46) NÇP ile kaplanan NÇY mikrokapsüllerinin (NÇPM) sahip olduğu görülmüştür. Mikrokapsüllerin fiziksel ve kalite özellikleri parçacık boyutu analizi ve taramalı elektron mikroskobu kullanılarak tespit edilmiştir. Tüm mikrokapsül örneklerinin mikro boyuta parçacık içerdiği ayrıca nano boyutta da parçacık içerdiği belirlenmiştir. Kapsül şekillerinin protein kaplamalarda büzülmüş yapıda olduğu, GA ile kaplanan mikrokapsüllerde daha oval şekle sahip olduğu görülmüştür. FTIR analiz sonuçları NÇY’nin ve duvar materyallerinin kendi özelliklerini koruyarak başarılı şekilde kapsülleme işleminin yapıldığını göstermiştir. Mikrokapsüllerim termal özellikleri termogravimetrik analizler ile belirlenmiştir ve ısısal dayanımları kabul edilebilir seviyelerde bulunmuştur. NMR sonuçları NÇY’nın mikrokapsüllerde bulunduğunu doğrulamıştır. GAM, JM ve NÇPM örneklerinin DSC analizinde GA, J ve NÇP örneklerine göre daha yüksek erime sıcaklığına sahip oldukları görülmüştür. XRD analizinde mikrokapsülasyon işlemi ile kristallik değerinin azaldığı, maddelerin amorfluklarının arttığı belirlenmiştir. Depolama süresince NÇP ve GA duvar materyallerinin J duvar materyaline göre daha çok stabilite sağladığı belirlenmiştir.
