Özet:
Kanser, kalp hastalığından sonra dünya çapında ikinci önde gelen ölüm nedenidir. Kanserde başlıca ölüm nedeni metastazdır. Voltaj kapılı sodyum kanalları, metastatik sürecin tüm adımlarında rol oynar. Tümör dokusu büyüdükçe hipoksik bir ortama sahip olacaktır. Hipoksik koşullar hücre metabolizmasını kanser hücresi lehine düzenler. Hipoksik koşullarda aktive olan hipoksi ile indüklenebilir faktör HIF, fonksiyonel VGSC'nin ekspresyonunu arttırır, böylece metastatik süreci destekler. Antikanser ve antimetastatik tedavilerin in vitro çalışmaları genellikle normal oksijen seviyelerinde gerçekleştirilir. Bileşiklerin aktivitelerinin hipoksik koşullarda değerlendirilmesi daha gerçekçi sonuçlar sağlayacaktır. Antioksidan, antiviral, antimikrobiyal ve antikanser aktivitelere sahip olduğu bildirilen oleuropeinin, normoksik koşullar altında VGSC ekspresyonunu baskılayarak sıçan prostat kanseri hücrelerinin hareketini engelleyebildiği de gösterilmiştir. Ancak literatürde hipoksik koşullarda oleuropeinin insan prostat kanseri hücreleri üzerindeki etkisine ilişkin bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada oleuropein hem normoksik hem de hipoksik koşullarda 48 saat boyunca VGSC'yi eksprese eden ve metastatik yeteneği VGSC'lerle ilişkili olan yüksek düzeyde metastatik bir insan prostat kanseri PC-3 hücre hattına uygulandı. Öncelikle hücre proliferasyonunu etkilemeyen ve hücreler üzerinde toksik etkisi olmayan oleuropein konsantrasyonu her iki durumda da belirlendi. Daha sonra bu konsantrasyondaki oleuropeinin hücre migrasyonu üzerindeki etkisi araştırıldı. Normoksik koşullarda 200 µM, hipoksik koşullarda 300 µM ve üzerindeki oleuropein konsantrasyonlarının doza bağlı olarak PC-3 hücre proliferasyonunu inhibe ettiği, ancak 150 µM oleuropeinin hücre proliferasyonunu etkilemediği ve hücreler için toksik olmadığı belirlenmiştir. Hücre proliferasyonu üzerindeki etkiyi dışlamak için 150 µM oleuropeinin hücre migrasyonu üzerindeki etkisi incelenmiş ve bu konsantrasyonda hücrelerin motilite indeksinde önemli bir değişiklik olmadığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlar bize oleuropeinin olası etkisinin farklı konsantrasyonlarda veya diğer bileşiklerle kombinasyonlarda ve daha uzun uygulama sürelerinde tekrar test edilmesi gerektiğini göstermektedir. Ayrıca oleuropeinin PC-3 hücre proliferasyonu üzerindeki inhibisyon aktivitesi değerlendirilmeli ve etki mekanizması araştırılmalıdır.
