Abstract:
Zeytinin zeytinyağına işlenmesi esnasında ortaya çıkan ürüne, zeytin pirinası (ZP) adı verilir. Prinanın tarımda gübre ve toprak iyileştirici olarak kullanılması, kompost olarak kullanılabilme olanağı ve bu potansiyelin tarımda değerlendirilmesi konularında araştırmaların arttırılması gereklidir. Çünkü zeytin pirinasının hangi oranlarda uygulanacağı ile ilgili çalışmalar yetersizdir. Bu çalışma deniz yosunu (DY) ve zeytin pirinasının fide yetiştiriciliğindeki etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla, çalışmamızda 4 farklı oranda ZP (%100 torf + %0 ZP, %95 torf + %5 ZP, %90 torf + %10 ZP ve %80 torf + %20 ZP) ve 4 farklı dozda DY ekstraktının (%0, %0.5, %1, %2) biber fidesi yetiştiriciliğindeki etkileri incelenmiştir. Deneme, 2021 yılı ilkbahar döneminde plastik serada yürütülmüş olup, bitkisel materyal olarak Afat F1 biber çeşidi kullanılmıştır. Denemede, fide boyu (cm), gövde çapı (mm), klorofil indeksi, yaprak sayısı (adet), yaprak alanı (cm2 ), yaprak taze ve kuru ağırlıkları (g), gövde taze ve kuru ağırlıkları (g), kök uzunluğu (cm), kök taze ve kuru ağırlıkları (g), taze ve kuru ağırlık bazında gövde/kök oranları ve toplam bitki kuru ağırlığı (g) değerleri incelenmiştir. Pirina oranlarına bağlı olarak, bitki boyu, gövde çapı, yaprak alanı, yaprak sayısı, yaprak taze-kuru ağırlığı, gövde taze-kuru ağırlığı, kök taze-kuru ağırlığı, klorofil indeksi, gövde/kök oranları (taze, kuru), toplam bitki kuru ağırlığında azalmalar olurken kök uzunluğunda artış meydana gelmiştir. Öte yandan deniz yosunu uygulamalarının yüksek dozları, bitki gelişimini olumsuz yönde etkilemiştir.
