Özet:
Bu çalışma, 2020-2022 yılları arasında Şanlıurfa’da biber bitkisinin üretimi ve gıda olarak kullanım
çeşitlerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Şehirde bitkinin folklorik/etnobotanik anlamda kullanımını
tespit etmek ve tarladan sofraya kadar bitkiye ait tüm aşamaların bilimsel olarak kayıt altına almak
amacıyla biberin en yoğun olarak üretildiği, işlendiği ve pazarlandığı 8 ilçe ve 7 mahalle pilot bölge
olarak seçilmiştir. Ayrıca, biber üretimi yapan bazı üretici ve satıcıların yanı sıra ve biberi geleneksel
olarak işleyen yerel halk ile de birebir görüşmeler sağlanmıştır. Çalışma alanında 70 kaynak kişi ile yüz
yüze ve katılımlı gözlem tekniği kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Bu çalışma kapsamında biber
bitkisi ile ilgili hem derlenen hem de sahada özgün olarak elde edilen verilere yer verilmiştir. Sonuç
olarak, Şanlıurfa mutfağında geleneksel olarak biberin çoğunlukla baharat, salça, turşu, kurutmalık ve
taze olarak değerlendirildiğini tespit ettik. Etnobotanik açısından da halk tıbbında kullanımının yanı
sıra, saplarının yakacak olarak ve yeşil yapraklarının da hayvan yeminde kullanıldığı tespit edilmiştir.
Periyodik olarak her sene düzenlenen İsot festivalleri de yerinde tarafımızdan gözlenmiştir. Yerel halkın
bu bitkiyle ilgili bilgi birikimleri görsellerle kayıt altına alınmıştır.
