Şanlıurfa'da infertil kadınların gebeliği kolaylaştırmak için kullandıkları geleneksel yöntemler / Traditional methods used infertile women in Şanliurfa to facilitate getting pregnan

Abstract

Araştırma, Şanlıurfa'da infertil kadınların gebe kalmayı kolaylaştırmak için kullandıkları geleneksel yöntemleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi infertilite polikliniğine başvuran kadınlar oluşturmuştur. Örneklem büyüklüğünü hesaplamak için polikliniğe başvuran 67 kadınla pilot çalışma yürütülmüş, %80.3 kullanım oranı ve %8 yanılma payı baz alınarak örneklem sayısı 244 olarak hesaplanmıştır. Araştırmanın uygulanabilmesi için Harran Üniversitesi Etik Kurul'undan yazılı izin ve çalışmaya katılmayı kabul eden kadınlardan sözlü onam alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistiklerden yüzde, ortalama, standart sapma, tek değişkenli analizlerden Ki-kare ve t testi kullanılmıştır. Çalışmada kadınların yaş ortalamasının 28.23±6.08 olduğu, %45.1'nin temel eğitim almadığı, %60.8'inin 2 yıl ve daha fazla süredir gebelik planladığı, %40.6'sının primer infertilite tanısı aldığı belirlenmiştir. Kadınların %77.0'si en az bir kez, %47.3'ü ise 3 veya daha fazla gebeliği kolaylaştırıcı geleneksel yöntem kullanmıştır. Kadınların en çok kullandığı geleneksel yöntem Hocaya/Şıha üfletme, bel bağlatma (%33.5) iken, eşlerinin en çok kullandığı geleneksel yöntem ballı karışımdır (%57.8). Okur-yazar olmayan, evde en çok Arapça konuşan, çalışmayan, ekonomik durumunu kötü olarak algılayan, sosyal güvencesi olmayan, köyde yaşayan, eşi okur-yazar olmayan, eşi çalışmayan, geniş ailede yaşayan, daha önce gebelik öyküsü olan ve gebe kalmak için tıbbi tedavi alan kadınların gebeliği kolaylaştırıcı geleneksel yöntem kullanma düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Bu bulgular, infertil kadınlar arasında gebe kalmayı kolaylaştırmak için geleneksel yöntem kullanımının yaygın olduğunu göstermiştir. Bu nedenle infertil çiftlere verilecek tıbbi hizmetlerin etkinliğini, uygunluğunu ve kalitesini etkileyebilecek uygulamalara ilişkin danışmanlık hizmetlerinin verilmesi önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: İnfertilite, infertil kadın, gebeliği kolaylaştırıcı geleneksel yöntem, hemşirelik.