Özet:
Bu çalışmada, Türkiye'nin birçok bölgesinde bulunan ve ruminantlar için potanisyel yem kaynağı olan meşe, dişbudak ve patlangaç yaprağının Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz olmak üzere 4 farklı dönemde toplanan bitki örneklerinde; besin madde içerikleri, in vitro gaz üretimi, metabolik enerji içerikleri ve organik madde sindirilebilirlikleri düzeyleri belirlenmiştir. Meşe yaprakarının Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz dönemlerine ait KM, HK, HP, HY, NDF ve ADF düzeyleri (%), sırasıyla 51.7-61.5; 4.1-5.6; 9.1-6.4; 3.8-4.7; 39.00-47.4; 31.2-38.1 değerleri arasında tespit edilmiştir. Patlangaç yaprakarının Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz dönemlerine ait KM, HK, HP, HY, NDF ve ADF düzeyleri (%), sırasıyla 56.1-65.3; 8.0-11.6; 12.2-8.3; 4.0-5.9; 35.2-43.4; 25.1-32.4 değerleri arasında tespit edilmiştir. Diş budak yaprakarının Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz dönemlerine ait KM, HK, HP, HY, NDF ve ADF düzeyleri (%), sırasıyla 57.0-65.3; 6.8-9.6; 9.4-7.3; 7.0-8.9; 34.4-42.4; 28.4-33.1 değerleri arasında tespit edilmiştir. Meşe yapraklarında dönemlere göre, GÜ, CH4, CH4, ME ve OMS düzeyleri ise sırasıyla 30.8-25.3 ml, 3.5-3.7 ml, %11.4-14.6, 7.8-9.3 MJ/kg KM, %54.6-60.1 aralarında tespit edilmiştir. Patlangaç yapraklarında dönemlere göre, GÜ, CH4, CH4, ME ve OMS düzeyleri ise sırasıyla 40.5-32.8 ml, 8.2-9.4 ml, %20.2-28.6, 8.4-10.3 MJ/kg KM, %60.6-65.1 aralarında tespit edilmiştir. Diş budak yapraklarında dönemlere göre, GÜ, CH4, CH4, ME ve OMS düzeyleri ise sırasıyla 30.6-22.8 ml, 6.0-8.4 ml, %19.6-36.8, 10.5-12.3 MJ/kg KM, %50.6-57.1 aralarında tespit edilmiştir. İstatistiki analiz sonucunda, dönemler arasında farklılık önemli çıkmıştır. Gaz üretim tekniği hızlı, ekonomik, yemler ve hayvan besleme açısından önemli sonuçlar vermektedir.
