19. yüzyılın ikinci yarısından günümüze Suriye, Filistin ve Lübnan üçgeninde protestan misyonların nüfuz mücadelesi / The struggle for influence of protestant missions in the triangle of Syria, Palestine and Lebanon from the second half of the 19th century to the present day

Abstract

Bu çalışmada, Bilâd-ı Şam olarak bilinen Osmanlı Suriye'sinde 19. yüzyıldan itibaren Protestanlık propagandası içinde olan misyoner örgütlerinhem kendi aralarında hem de bölgedeki Katolik ve Rus varlığına karşı verdikleri mücadele konu alınmıştır. Araştırmada, Suriye'nin kaybedilmesinde rol oynayan misyonerlerin faaliyetlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Arap milliyetçilik hareketinin ortaya çıkışı ve yayılışında, Protestan misyonerlerin kullandıkları araçların ortaya çıkarılması çalışmanın en önemli hedefidir. Çalışma, dil, kimlik ve din üzerinde etkili olan Protestan misyonerlerin Bilâd-ı Şam'da Arap milliyetçiliğinin başlamasında etkili bir rol oynadığını ortaya çıkarmıştır. Protestan varlığının oluşumunda İngiliz, Alman ve Amerikan misyonerlerinin işbirliği içinde olduğu belirlenmiştir.Bayan misyonerlerin Protestan propagandasında aktif rol aldıklarına dikkat çekilmiştir. Ayrıca, misyonerlerin kız çocuklarının eğitimi üzerinde hassasiyetgösterdikleri tespit edilmiştir.