Abstract:
Artan nüfus ile birlikte ortaya çıkan ulaşım, içme suyu gibi ihtiyaçların karşılanmasına yönelik olarak şehir merkezlerinde son zamanlarda tünel inşa etme tercihleri ve zorunluluğu doğmaktadır. Bu tür geoteknik uygulamalarda tünellerin mevcut yapılara olan etkisi önem arz etmektedir. Bu tez çalışmasında kritik bir zemin ortamı olan bir fay zonundan geçen tipik bir NATM tünelinin üzerindeki radye temel yapısına olan etkisi üç boyutlu (3B) sonlu elemanlar (SE) analizi kullanılarak incelenmiştir. Çeşitli algoritmalar kullanılarak oluşturulan 3B SE modelindeki fay zonu, NATM tünel ve radye temel etkileşimleri literatürde yapılmış çalışmalar dikkate alınarak gerçeğe uygun bir şekilde tasarlanmıştır. Bu kapsamda, İzmir metro güzergahındaki Göztepe İstasyonu civarındaki fay zonu, NATM tüneli ve radye temel yapısı dikkate alınmıştır ve bu kapsamda yapılan 3B SE analiz sonuçları çalışmada sunulmuştur. 3B SE analizinde inşa sonrası durum dikkate alınmış olup efektif zemin parametreleri kullanılmıştır. 3B SE modelinin boyutu, ağ sayısı, sınır şartları gibi parametreler yakınsama analizleriyle belirlenmiştir. Böylelikle fay zonu, NATM tünel sistemi ve radye temelden oluşan bu tür bir karmaşık geoteknik tasarımın ve karşılıklı etkileşimlerin üç boyutlu olarak gerçek boyutlarıyla modellenebileceği gösterilmiş ve analiz sonuçları sunulmuştur.