Özet:
Bu çalışmada beyaz, siyah (1.sürgün, 2.sürgün ve 3.sürgün dönemlerine ait 1. nevi, 2. nevi, 3. nevi ve 4. nevi) ve yeşil (1.sürgün, 2.sürgün ve 3.sürgün dönemlerine ait dust, kardelen-1, kardelen-2 ve antik-2) çayların, rutubet, suda çözünen kül, suda çözünen külde alkalilik, %10'luk HCl'de çözünmeyen kül, toplam kül ve mineral madde içeriği tespit edilmiştir. Ayrıca bu çaylardan elde edilen demlerde de mineral madde değerleri belirlenmiştir. Siyah, yeşil ve beyaz çayların, toplam kül, suda çözünen külde alkalilik ve %10'luk HCl'de çözünmeyen kül içeriği istatiksel olarak birbirinden farklı olduğu belirlenmiştir (P<0.05). Siyah ve beyaz çayların nem değerlerinin aynı (P>0.05), yeşil çayın ise bu iki çay çeşidinden düşük olduğu bulunmuştur. Yeşil ve siyah çayların suda çözünen kül içeriğinin aynı olduğu ( P>0.05), beyaz çayın ise bu iki çay çeşidinden yüksek olduğu tespit edilmiştir (P<0.05). Rutubet ve suda çözünen kül değerlerinin 1.sürgün, 2.sürgün ve 3. sürgün dönemlerinde aynı olduğu bulunmuştur (P<0.05). 1. Sürgün ve 2. sürgün dönemlerine ait çayların, toplam kül ve %10'luk HCl'de çözünmeyen kül değerlerinin aynı (P>0.05), 3. sürgün çayların farklı olduğu belirlenmiştir (P<0.05). Suda çözünen külde alkalilik değeri 1. sürgün ve 3. sürgün çaylarda aynı (P>0.05), 2. sürgün çayların ise bu iki sürgün döneminden farklı olduğu saptanmıştır (P<0.05). Çaylarda kadmiyum, kobalt, molibden, kurşun ve vanadyum minerallerinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Siyah, yeşil, beyaz çayların alüminyum, baryum, kalsiyum, krom, potasyum, magnezyum, mangan ve fosfor içeriğinin birbirinden farklı (P<0.05), bor içeriğinin ise aynı olduğu tespit edilmiştir (P>0.05). Çay çeşidinden bağımsız olarak farklı sürgün dönemlerinde çayların alüminyum, baryum, kalsiyum, krom, demir, potasyum, magnezyum, mangan, sodyum, çinko, nikel ve silisyum içeriğinin birbirinden farklı olduğu (P<0.05), bor ve bakır içeriğinin ise değişmediği saptanmıştır (P>0.05). Siyah, yeşil ve beyaz çaylardan elde edilen demlerin alüminyum, kalsiyum, potasyum, sodyum ve silisyum içeriğinin birbirinden farklı olduğu (P<0.05), mangan içeriğinin ise fark olmadığı saptanmıştır (P>0.05). Farklı sürgün dönemlerine ait çaylardan elde edilen demlerin alüminyum, kalsiyum, potasyum, magnezyum ve mangan içeriğinin farklı (P<0.05), silisyum ve çinko içeriğinin ise aynı olduğu tespit edilmiştir (P>0.05). Çaylarda elde edilen demlerde baryum, bor, krom, bakır, demir, nikel ve fosfor minerallerinin bulunmadığı tespit edilmiştir.
