İnsan hürriyeti bağlamında Mâturîdî'de kötülük problemi / The problem of evil in the context of human freedom in Mâturîdî school of thought

Abstract

İnsanoğlunun dünyaya gelişinden itibaren tartışılan bir konu olan kötülük problemi, yapılan onca tartışmalara, öne sürülen onca fikirlere rağmen tam anlamıyla bir çözüme ulaştırılamamıştır. Kimi bilim insanları, din adamları ve filozoflar bu meseleyi kendilerince izah etmeye çalışsa da bu konuda henüz tatmin edici bir sonuca varılamamıştır. Biz yapacağımız bu çalışmada kötülük problemine dair var olan fikirleri batılı filozoflara, İslam düşünürlerine ve Kelâmi ekollere göre kısa kısa ele aldıktan sonra Mâturîdî'nin yaklaşımlarından yola çıkarak karmaşık görünen bu konuya ışık tutmaya yönelik geniş izahatlarda bulunmak suretiyle birçok soru işaretini de yine Mâturîdî düşünce sistemine göre izah etmeye çalışacağız. Yapacağımız bu izahatları Mâturîdî'nin bakış açısını esas alarak insan algısı, iradesi, fiilleri, bağımsızlığı ve hürriyeti bağlamında ele alacağız. Anahtar Kelimeler: Mâturîdî, Kötülük, İyilik, Şer, Hayır, İrâde, Hürriyet, İnsan Fiilleri. The problem of evil, which is a subject that has been discussed since the arrival of mankind, has not been fully resolved despite all discussions and ideas. Even though some of scientists, philosophers, and religious people have developed a great number of arguments in order to explain this problem, there is no satisfactory conclusion has been reached yet. In this study, we will first focus on the arguments which were brought forward by Western philosophers, Muslim intellectuals, and Kellam thinkers on the problem of evil. After that, based on the approaches of Mâturîdî, we will try to explain many question marks according to Mâturîdî's thought system by making wide explanations to shed light on this issue which appears complex. We will consider these explanations in the context of human perception, will, action, independence and freedom based on Mâturîdî's perspective. Keywords: Mâturîdî, Evilness, Goodness, Evil, Good, Will, Freedom, Human Actions.