Özet:
Bu çalışmada, Güneydoğu Anadolu bölgesinde yetiştirilen "Gulleki", "Nizip Halhallı", "Gemlik", "Hursuki" ve "Arbequina" zeytin çeşitlerinin in vitro mikro çoğaltımı amaçlanmıştır. Bu çeşitlerden "Gulleki" ve "Nizip Halhallı" için uygun in vitro mikro çoğaltım protokolü oluşturulmuştur. Boğum ve sürgün ucu eksplantları 1 mg/l zeatin içeren OM (olive medium) besin ortamında kültüre alınmışlardır. 1 mg/l zeatin içeren OM besin ortamında kültüre alınan "Gulleki" ve "Nizip Halhallı" çeşitlerine ait sürgün ucu eksplantlarında yüksek oranda sürgün oluşumu ve kardeşlenme sağlanmıştır. "Arbequina", "Hursuki" ve "Gemlik" çeşitlerinde çok düşük düzeyde sürgün oluşumu ve kardeşlenme olduğu gözlemlenmiştir. Bu çeşitlerden "Hursuki" çeşidinde yüksek düzeyde kontaminasyon oluşmuştur. Mikro sürgünleri köklendirmek amacıyla 4 mg/l IBA(indol butirik asit) içeren OM besin ortamında kültüre alınmışlardır. En iyi köklenme %89.74 ile "Gulleki" ve % 89.06 ile "Nizip halhallı" çeşidinde olurken diğer çeşitlerde köklenme gerçekleşmemiştir. Köklü bitkiciklerin yanlızca %50'si dış koşullara alıştırılabilmiştir.
In this study, the in vitro microclimation of Anadolu Gulleki qu, "Nizip Halhallı", "Gemlik", "Hursuki ip and" Arbequina "olives grown in Southeastern Anatolia was aimed. A suitable in vitro micro replication protocol has been developed for these species 'Gulleki' and 'Nizip Halhallı'. Knuckle and shoot tip explants were cultured in OM (olive medium) nutrient medium containing 1 mg / l zeatin. A high rate of shoot formation and fraternity were obtained in the shoot tip explants of the Gulleki sür and Hal Nizip Anklet "cultivars cultivated in the OM nutrient medium containing 1 mg / l zeatin. Very low level shoot formation and sibling were observed in the "Arbequina olduğ, u Hursuki and Gemlik varieties. A high level of contamination was observed in these varieties "Hursuki". They were cultured in an OM nutrient medium containing 4 mg / l IBA (indole butyric acid) to render micro shoots rooted. The best rooting was Gulleki with % 89.74 and Nizip halhallı"with %89.06 and no rooting in other varieties. Only 50% of rooted plantlets could be acclimatized to external conditions.
