Özet:
Bu çalışmada yabani olarak yaşayan kanatlı hayvanların dışkılarından Salmonella spp. izolasyonu, identifikasyonu ve serotiplerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Ocak 2018 – Mayıs 2019 tarihleri arasında Tarım ve Orman Bakanlığı Şanlıurfa Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü rehabilitasyon merkezine getirilen yabani kanatlılardan toplam 180 adet dışkı örneği alınmıştır. Bakteriyolojik kültür sonucunda 13 adedi (%81,25) Salmonella Typhimurium, 3 adedi (%18,75) Salmonella Enteriditis olarak serotiplendirilen toplam 16 adet (%8,9) Salmonella izolasyonu yapıldı. Bu izolasyonlar örnek alınan 8 farklı yabani kanatlı türüne ait dışkılardan gerçekleştirilmiş olup, 7 yabani kanatlı türünden alınan örneklerden izolasyon yapılamamıştır. Sonuç olarak doğada yaralı veya hasta olarak bulunarak rehabilitasyon merkezine getirilen yabani kanatlılardan alınan dışkı örneklerinden gerek hayvanlarda gerekse insanlarda görülen salmonellozis vakalarından sıklıkla sorumlu olan Salmonella Typhimurium ve Salmonella Enteriditis serotipleri izole edilmiştir. Bu nedenle yabani kanatlıların evcil kanatlı ve memeli hayvanlar ile insanlara Salmonella etkenlerinin taşınması açısından risk taşıdığı ve bu bağlamda gerekli sanitasyon önlemlerinin alınmasının hayvan ve halk sağlığı için yararlı olabileceği sonucuna varıldı Anahtar Kelimeler: Yabani kuş, Salmonella, serotip
In this study it was aimed to isolate, identify and serotype Salmonella spp. from the faeces of wild birds. With this purpose, a total 180 fecal samples were collected from the wild birds brought to rehabilitation center of Agriculture and Foresty Minister, Şanlıurfa Directorate of Nature Protection National Parks between the dates January 2018 – May 2019. A total of 16(8.9%) Salmonella spp. isolations that are serotyped were made. At the end of bacterial culture studies, 13 samples (81,25%) and 3 samples (18.75%) were identified as Salmonella Typhimurium and Salmonella Enteriditis, respectively. These isolations were made from 8 different wild bird species but, no isolation could be made from the samples collected from the other seven wild bird species. As conclusion, Salmonella Typhimurium and Salmonella Enteriditis serotypes which are commonly responsible for human and animal salmonellosis were isolated from the faeces of the sick and wounded wild birds brought to the rehabilitation centers. For this reason it was concluded that the wild birds carry the risk the transmission of Salmonellosis agents to the domestic birds, mammals and human and to take necessary sanitary measures might help for animal and public health in this regard. Keywords: Wild bird, Salmonella, serotype
