Ortaöğretim kurumlarında yönetici ve öğretmenlerin iş doyumunun örgütsel bağlılığa etkisi: Şanlıurfa ilinde bir çalışma / The effect of occupational satisfaction of teachers and managers at high schools on organizational commitment: A study in the city of Şanliurfa

Abstract

Bu çalışma Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarında çalışan yönetici ve öğretmenlerin iş doyumunun örgütsel bağlılıklarına etkisi var mıdır? Etkileme düzeyinin demografik özelliklerine göre anlamlı bir farklılık olup olmadığını saptamak amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma iki bölümden oluşmakta olup ilk bölümde giriş, iş doyumunun tanımı, örgütsel bağlılığın tanımı ve kurumsal çerçevesi incelenmiştir. İkinci bölümde ise ortaöğretim kurumlarında görevli öğretmenlerin ve yöneticilerin iş doyum düzeyleri ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik yapılan araştırmanın analizi ve sonuçları yer almaktadır. Çalışma 2018-2019 eğitim öğretim yılında Şanlıurfa ilinde ortaöğretim kurumlarında görev yapan 6182 yönetici ve öğretmenler arasında Şanlıurfa merkez Haliliye, Eyyübiye ve Karaköprü ilçelerinde rastgele seçim ile uygulanmıştır. Çalışma amacı doğrultusunda anket soruları hazırlanmış, 401 öğretmen ve yöneticiye gönüllük esasına göre uygulanmıştır. Veriler SPSS analiz programı ile analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılımını belirlemek için Shapiro-Wilk Testi yapılmıştır. Çalışmada faktör analizi, frekans analizi ve demografik faktörler bağlamında farklılıkları araştırmaya yönelik Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis-H Testine yer verilmiştir. Ayrıca iş doyumu düzeyi ile örgütsel bağlılık düzeyi arasındaki ilişkiyi belirlemek için Spearman Korelasyon Testi kullanılmıştır. Ölçeklerin güvenilirliğini ölçmek için ise Cronbach's Alpha değerleri hesaplanmıştır. Yapılan analiz sonucunda ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin ve yöneticilerin iş doyum düzeyleri ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca her iki değişkenin demografik faktörler bağlamında farklılık gösterip göstermeyeceğini belirlemek amacıyla yapılan analizler neticesinde kişisel özellikler bağlamında iş doyumu düzeyinde ve örgütsel bağlılık düzeylerinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: İş doyumu, Örgütsel Bağlılık, Demografik Faktörler This study was carried out to determine whether the occupational satisfaction of teachers and managers working at high schools entitled to the Turkish Ministry of Education has an impact on their organizational commitment and whether the extent varies considerably in accordance with demographical features. Comprising two sections, the study has the introduction, the definition of occupational satisfaction and organizational commitment as well as its organizational context, whereas the second section includes the analysis and the results of the study performed in order to determine the relation between occupational satisfaction and organizational commitment levels of the teachers and managers working at high schools. The study was carried out on 6182 teachers and managers working at high schools in Şanlıurfa during the 2018-2019 educational season, randomly selected from the provinces Haliliye, Eyyübiye and Karaköprü. Within the concept of the study, a questionnaire was prepared and carried out on 401 volunteers, yielding data analyzed via SPSS. In order to determine the normal distribution, Shapiro Wilk test was employed. To investigate the distinctions based on factor analysis, frequency analysis and demographic factors, Mann Whitney U and Kruskal Wallis-H tests were carried out, including Spearman Correlation Test employed to determine the correlation between the occupational satisfaction and organizational commitment. Cronbach's Alpha values were also calculated to evaluate the reliability of the scales. As a result of the analysis, there appeared a significant and positive correlation between the occupational satisfaction and organizational commitment of the teachers and managers working at the governmental high schools. Besides, as a result of the analyses carried out to determine whether the two variants bear distinctions based on demographic factors, there detected to be considerable distinctions between the occupational satisfaction and organizational commitment levels based on personal qualities. Keywords: Occupational satisfaction, organizational commitment, Demographic factors