Şanlıurfa organize sanayi bölgesi tehlikeli atık envanterinin oluşturulması / Hazardous waste inventory for Şanlıurfa organized industrial zone

Abstract

Organize Sanayi Bölgelerinin en önemli problemlerinden biri tehlikeli özelliğe sahip atık problemidir.Bu problemin çözüme kavuşması oldukça meşakatli olup OSB'ler için çevresel sorunlardan birisidir. Söz konusu sorunun büyüklüğünün belirlenebilmesi; atık üreticilerinin ürettikleri atıkların türü, oranı, miktarı ve içeriğinin tespit edildiği bir atık envanterinin oluşturulmasıyla sağlanabilir.Faaliyetler bazında da düşünüldüğünde mevcut bir atık envanterinin olması faaliyetlerin ürettikleri atıklar ile ilgili sağlıklı bilgiler vermesinden dolayı büyük bir önem taşımaktadır.Söz konusu atıkların oluştuğu yer, oluşma kaynağı, biriktirilmesi ve miktarları vb. envanterde yer alan bilgiler tehlikeli atıkların önlenmesi, azaltılması, geri kazanılması, ve yeniden değerlendirilmesinde yol gösterici olacaktır. Şanlıurfa Organize Sanayi Bölgesi (ŞUOSB) tehlikeli atık envanterinin oluşturulması hedeflenmiş bu çalışma beş bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde OSB ve ŞUOSB hakkında bilgiler ile tehlikeli atık ve yönetimi ile ilgili literatür bilgileri verilmiştir. Tezin ikinci bölümünde önceki çalışmalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde envanter çalışması ve tehlikeli atık envanterinin çıkarılmasının öneminden söz edilmiş, Türkiye'de tehlikeli atıklarla ilgili bu zamana kadar tutulmuş istatistiki verilerle, tehlikeli atıklar ve bertarafıyla ilgili mevcut durum ortaya konulmuştur. Envanter çalışmasının başladığı, tezin dördüncü bölümünde, Şanlıurfa Organize Bölgesinde yer alan firmalar ve bu firmaların faaliyetlerine göre üretim sektörleri incelenmiştir. Bu envanter çalışması, 2015 ve 2016 yıllarında tehlikeli atıklarını bertaraf için gönderen, firmaların tehlikei atıklar için doldurmuş oldukları Ulusal Atık Taşıma Formlarından (UATF) ve yıllık atık beyanlarından elde edilen tehlikeli atık türleri ve oluşum miktarlarıyla oluşturulmuştur. Tehlikeli atıklar ile ilgili elde edilmiş olan bu bilgilerle sektörel bazda tehlikeli atıkların oluşumu izlenmiştir. Çalışmanın son bölümünde envanter çalışmasının önemi vurgulanmış, envanter çalışmasındaki veriler ve grafikler yorumlanmıştır. Buna gore ŞUOSB'de en fazla tehlikeli atığın oluştuğu sektör kimya-petrol sektörü olup bu sektörü tekstil sektörünün izlediği görülmüştür. Envanter çalışmasından elde edilen verilere gore 2015 ve 2016 yılında ŞUOSB'de en fazla oluşan atık türünün kontamine olmuş atık olduğu belirlenmiştir. Bu tez çalışmasında ŞUOSB'de oluşan tehlikeli atıklar için herhangi bir yönetim planının olmadığı, atık yönetim bilincinin oluşmadığı saptanmış olup bu durum da bazı aksaklıkları beraberinde getirmiştir. Bu çalışmanın son kısmında ise tehlikeli atıkların yönetimi ve envanteri hususundaki aksaklıklara çözüm önerileri getirilmiştir. Hazardous waste management is one of the most important environmental problems in the Organized Industrial Zone. The reliable and updated waste inventory is required to determine and overcome this problem. In this regard, the identification inventory approach on the basis of formation and quantities and types of hazardous waste is very important. The inventory information such as creation of hazardous waste place, type, collection will be guide for the prevention, recovery, reuse and also treatment of these wastes. The aim of this study is to create the Hazardous Waste Inventory of Şanlıurfa Organize Sanayi Bölgesi. In the first part, information about Organize Industrial Zone and Şanlıurfa Organized Industrial Zone (SUOSB) and literature on hazardous waste and management were given. In the second part of the thesis, the previous work was given. Inventory work is mentioned in the third section and the importance of removal of hazardous waste inventory, maintained at the statistical data related to hazardous waste in Turkey so far has been demonstrated on the current status and disposal of hazardous wastes.In the fourth part of the thesis, where the inventory study started, the productions in Şanlıurfa Organize Region and the production areas of these firms were examined. Inventory work was created with the types and quantities of hazardous wastes obtained from National Waste Transport Forms that companies have filled in hazardous wastes in 2015 and 2016 and yearly hazardous waste declarations. With this information obtained, hazardous waste generation has been observed on a sectoral basis. In the last part of the study, the importance of inventory work was emphasized and the data and graphics in the inventory study were interpreted. According to this, it is seen that the most dangerous sector in SUOSB is the chemical-petroleum sector, which is followed by the textile sector. The data obtained from the inventory study indicate that the gore is the contaminant waste that is the most abundant waste stream in SUOSB in 2015 and 2016. In this thesis study, it has been determined that there is no management plan for hazardous wastes generated in SUOSB and waste management consciousness does not occur, which has brought some problems. In the last part of this work, a solution to the problems of management and inventory of hazardous wastes has been proposed.